Afspraken
Afspraken in het onderwijs[bewerken]
In ROSA wordt in de uitwerking van modellen en toelichtingen aan afspraken gerefereerd die spelen op verschillende gebieden in het onderwijsveld. Afspraken kunnen zich richten op specifieke architectuurlagen, bijvoorbeeld op de semantiek, de applicatielaag of op technische infrastructuur, maar ook over meerdere architectuurlagen heen.
Afspraken ondersteunen ketensamenwerkingen en helpen onder meer de uitwisseling van gegevens tussen systemen makkelijker, sneller en vollediger te maken. Door binnen de context van ketensamenwerkingen dezelfde afspraken te gebruiken, wordt deze uitwisseling efficiënter en effectiever. Deze afspraken worden centraal beheerd en onderhouden binnen het standaardisatieplatform Edustandaard. Afspraken hebben in de context van Edustandaard een beheerstatus en een gebruiksadvies. Zie voor uitleg: https://www.edustandaard.nl/afspraken/uitleg-filters/.
Afspraken en standaarden[bewerken]
De aanduiding afspraak of standaard loopt nog wel eens door elkaar heen. Welke aanduiding wordt gebruikt hangt af van de context en de reikwijdte. Aan de aanduiding standaard kleeft de notie dat standaarden heel formeel zijn, betrekking hebben op een specifiek gebied (een onderdeel van een architectuurlaag bijvoorbeeld) en ze doorgaans niet contextspecifiek zijn. Een specifieke beveiligingsstandaard geldt in het onderwijs net zo goed voor de contentketen als voor de communicatie met de overheid. Hoewel de reikwijdte inhoudelijk alleen tot een specifiek beveiligingsaspect is beperkt is de reikwijdte van het toepassen van de standaard niet beperkt tot een bepaalde ketensamenwerking of ketendomein. Daarmee is het toepassen van zo'n standaard in feite ook een afspraak. Bij een afspraak hebben we doorgaans het beeld van een samenstel van meerdere standaarden (verdeeld over diverse architectuurlagen) die in een bepaalde ketensamenwerking van toepassing zijn. Zo'n afspraak kan daarnaast ook nadere invulling geven aan de wijze waarop de stakeholders met elkaar de implementatie verzorgen (programma van eisen, vaste doorlooptijden, testprotocollen etc.). Voorbeeld van zo'n afspraak zijn een aantal logistieke processen in het kader van de Eindtoets po. Omdat het onderscheid zoals hierboven geschetst in veel gevallen niet altijd scherp omlijnd is hanteren we in de ROSA, net als bij Edustandaard, doorgaans de generieke aanduiding afspraak.
Overzicht van de relevante afspraken[bewerken]
Relevante afspraken die door Edustandaard worden beheerd of gepubliceerd worden conform de Spelregels Afspraken ook opgenomen in de ROSA. Op deze wijze kunnen ze gerelateerd worden aan objecten en modellen in de ROSA. Hieronder staat een overzicht van alle relevante afspraken voor de ROSA, geplot op de ROSA Ketendomeinen en IV-domeinen.
Lijst van relevante afspraken[bewerken]
Naam | Afkorting | Beschrijving | Beheerstatus | Gebruiksadvies |
---|---|---|---|---|
Afspelen educatieve content | Educatieve content aanbieden via een afspeelomgeving op basis van het leerplan en vorderingen van de leerling. | In beheer | Aangeraden | |
Architectuuraanpak Toegang | De architectuuraanpak Toegang is een modulaire aanpak met een basismodel dat zich richt op het “WAT” en toepassingspatronen die zich richten op het “HOE”. | In beheer | Aangeraden | |
Beschikbaar stellen en verzamelen metadata | Educatieve content vindbaar maken door content te voorzien van metadata die centraal beschikbaar wordt gesteld. | In beheer | Aangeraden | |
Centrale Examens VO | CEVO | Uitwisselingen ter ondersteuning van de centrale examens in het kader van de eindexamens in het vo. | In beheer | Verplicht |
Certificeringsschema informatiebeveiliging en privacy ROSA | Het Certificeringsschema informatiebeveiliging en privacy ROSA is bedoeld voor leveranciers van ict-toepassingen in de onderwijsketen. | In beheer | Verplicht | |
Content Packaging | Webbased leermateriaal verpakken zodat het uitwisselbaar wordt. | In beheer | Aangeraden | |
Content Prijs Informatie | CPI | Berekenen van de gebruikskosten van een leermiddelenpakket dat bestaat uit onderliggende leerobjecten. | Aangemeld | Onbekend |
Definitieafspraken personeel universiteiten | WOPI | De vereniging Universiteiten van Nederland (UNL) verzamelt gegevens over medewerkers in dienst van de Nederlandse universiteiten. | In beheer | Verplicht |
Digital Item Declaration Language | DIDL | DIDL vormt samen met MODS het uitwisselingsformaat van de metadata die door het hoger onderwijs worden aangeboden. | In beheer | Aangeraden |
Doorstroommonitor (DSM) | DSM | Uitwisseling van doorstroomgegevens naar het vervolgonderwijs. | In beheer | Verplicht |
ECK Distributie en Toegang | Oplossingsvarianten voor distributie van en toegang tot digitale leermiddelen in het vo en mbo. | In beheer | Verplicht | |
ECK iD | De afspraak ECK iD helpt scholen de privacy en beveiliging rond digitale leermiddelen veilig te regelen. Het ECK iD maakt dat er minder identificerende gegevens over de lijn hoeven wat goed is voor de privacy. Vaste afspraken over hóe informatie gedeeld en opgeslagen wordt verstevigen bovendien de informatiebeveiliging. | In beheer | Verplicht | |
EDEXML | Het faciliteren van de uitwisseling van administratieve gegevens van leerlingen, groepen en leerkrachten. | In beheer | Onder voorwaarden | |
EDEXML | Het faciliteren van de uitwisseling van administratieve gegevens van leerlingen, groepen en leerkrachten. | In beheer | Onder voorwaarden | |
Edukoppeling | Edukoppeling omvat standaarden en afspraken voor beveiligd elektronische informatie-uitwisseling in het onderwijs. Edukoppeling is de onderwijsspecifieke variant van de overheidsbrede afspraak Digikoppeling. | In beheer | Verplicht | |
FDE-set voor fijndistributie | FDE-set | Binnen het distributie/leveringsproces is ten behoeve van fijndistributie behoefte aan leerlinggegevens. Om deze uitwisseling te faciliteren is het EDEXML-profiel "FDE-set" gemaakt. | In beheer | Aangeraden |
Hoger Onderwijs Voorlichtings Informatie | HOVI | HOVI (Hoger Onderwijs Voorlichtings Informatie) voorziet in afspraken en systemen om informatie over onderwijsinstellingen, opleidingen en voorlichtingsactiviteiten op gestandaardiseerde wijze beschikbaar te stellen ter ondersteuning van de studiekeuze. | In beheer | Verplicht |
Interne uitwisseling deelnemersgegevens | iUD | Uitwisseling van deelnemersgegevens tussen systemen (en applicaties & tools) binnen een mbo-instelling. | Aangemeld | Onbekend |
Logistiek Proces Eindtoets PO | Eindtoets PO | Afspraken gericht op de gegevensuitwisseling tussen leerlingadministratiesysteem en toetssysteem tbv de Verplichte Eindtoets PO. | In beheer | Verplicht |
MIM-profiel onderwijs | MIM | Het MIM-profiel voor het onderwijs is gemaakt met het voornemen om voorstellen te doen voor keuzes en uitbreidingen toe te voegen aan MIM specifiek voor het onderwijs. | Aangemeld | Aangeraden |
Metadata Object Description Scheme | MODS | Afspraken die zorgen voor de verzameling, toegankelijkheid en verspreiding van wetenschappelijke publicaties en vakliteratuur. | In beheer | Aangeraden |
Metadata opvragen (SRU) | SRU | Educatieve content uitwisselen zodat gebruikers die kunnen vinden aan de hand van metadata uit een centrale repository. | In beheer | Aangeraden |
NL Learning Object Metadata | NL LOM | Metadata toekennen aan educatieve content om de vindbaarheid en vergelijkbaarheid te vergroten. | In beheer | Aangeraden |
Niet-methodegebonden Toetsen PO | Deze afsprakenset betreft zowel de uitwisseling van leerlinggegevens vanuit het LAS (leerlingadministratiesysteem) van de school naar de toetsapplicatie van de leverancier van de niet-methodegebonden toets als de uitwisseling van resultaatgegevens de andere kant op naar het LAS of naar een zelfstandig leerlingvolgsysteem of dashboard. | Aangemeld | Aangeraden | |
OCW Taxonomie | De OCW Taxonomie ondersteunt de uitwisseling van financiële verantwoordingsgegevens tussen bevoegd gezagen (besturen) van scholen en het ministerie van OCW. | In beheer | Verplicht | |
OKE MBO-toetsafname | OKE | Mbo-standaard gebaseerd op OOAPI om toetsen en examens te organiseren en resultaten over te dragen. | Aangemeld | Aangeraden |
OSO Gegevensset en profielen | OSO | Het geheel van afspraken, standaarden en beveiligde verbindingen die de veilige digitale overdracht van studie- en begeleidingsgegevens van een leerling vanuit de leerlingadministratie van de huidige school naar de nieuwe school en voor binnenschoolse overdracht als voorbereiding hierop. De afspraak is ontwikkeld in het kader van de ketenvoorziening Overstap Service Onderwijs (OSO). | In beheer | Verplicht |
Open Archives Initiative – Protocol for Metadata Harvesting | OAI-PMH | Eenvoudig mechanisme voor de interoperabiliteit van repositories voor de uitwisseling van metadata. | In beheer | Aangeraden |
Open Onderwijs API | OOAPI | De OO API maakt een simpelere data-uitwisseling tussen HO-instellingen mogelijk op een veilige en gebruiksvriendelijke manier. | In beheer | Aangeraden |
RIO Canonieke Modellen | De afspraak Registratie Instellingen en Opleidingen (RIO) beschrijft de onderwijsinstellingen in relatie tot het onderwijs wat ze aanbieden, hoe ze het aanbieden en waar ze dat aanbieden. | In beheer | Verplicht | |
ROSA Begrippenkader | Het ROSA Begrippenkader beschrijft op begripsniveau het gehele onderwijsdomein, zowel de publiek/wettelijke kant als het publiek/private deel voor wat betreft architectuurbegrippen, domeinbegrippen en begrippen die de gemeenschappelijke informatievoorziening betreffen. | In beheer | Aangeraden | |
SEM Ecosysteem | Afspraak voor de uitwisseling van de relevante data voor het verwerven en gebruiken van digitale leermiddelen door scholen, leraren en leerlingen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. | Aangemeld | Onbekend | |
Semantics | Voorkomen dat labels voor concepten in de DIDL- en MODS-afspraken variabele schrijfwijzen krijgen. | In beheer | Onbekend | |
Summatieve toetsresultaten vo | Uitwisseling van gegevens waarmee summatieve toetsresultaten vanuit een toetsapplicatie kunnen worden overgebracht naar een resultaatverwerkend systeem. | In beheer | Aangeraden | |
Unieke persistente identifier | UPI | Systemen kunnen duurzaam informatie uit verschillende bronnen over hetzelfde leermiddel samenbrengen of uit elkaar halen. | Aangemeld | Onbekend |
Uniform Resource Names | URN | Deze persistente identifiers verwijzen niet naar een fysieke plaats van een bestand op een server, maar naar een naam. | In beheer | Onbekend |
Uniforme Beveiligingsvoorschriften – Security Headers | UBV-SH | In deze handreiking worden ‘Security Headers’ en de effectiviteit ervan inzichtelijk gemaakt, zodat eigenaren en beheerders van webapplicaties in het onderwijs, deze naar eigen inzicht en situatie kunnen toepassen. Dit heeft als doel om de veiligheid en betrouwbaarheid van webapplicaties in het onderwijs te verbeteren. | In beheer | Verplicht |
Uniforme Beveiligingsvoorschriften – Transport Layer Security | UBV-TLS | Ketenpartijen hebben te maken met verschillende gegevensuitwisselingen met de daarbij horende afspraken en standaarden. Hierbij worden ook afspraken gemaakt voor beveiliging. | In beheer | Verplicht |
Uniforme Beveiligingsvoorschriften – Veilig en Betrouwbaar e-mailverkeer | UBV | In deze standaard worden afspraken voor veilig en betrouwbaar e-mailverkeer behandeld. | In beheer | Verplicht |
VO-MBO overstapdossier | Koppeling tussen applicaties van een vo-instelling en die van een mbo-instelling voor de uitwisseling van informatie over een leerling. | Aangemeld | Afgeraden | |
Waardenlijsten RIO-po | Binnen RIO zijn er twee canonieke informatiemodellen, een voor het basisonderwijs (RIO-bo) en een voor het (voortgezet) speciaal onderwijs (RIO-so/vso) gedefinieerd, waarin onder meer drie belangrijke waardenlijsten zijn opgenomen. | In beheer | Aangeraden | |
Waardenlijsten RIO-vo | Binnen RIO is er een canoniek informatiemodel voor het voortgezet onderwijs (RIO-vo) gedefinieerd, waarin onder meer drie belangrijke waardenlijsten zijn opgenomen. | In beheer | Aangeraden |