Architectuurscan RIO

De architectuurscan is uitgevoerd op 22 september 2016. Zie voor meer informatie, waaronder de adviezen die naar aanleiding van de scan door de Architectuurraad zijn uitgebracht, het adviesdeel en het bevindingendeel.

ROSA onderdeel	Bevindingen uit project: RIO Informatiemodel	Relatie met ROSA (Groen: ROSA, geel: RIO Informatiemodel)
Toepassingsgebied	Het gaat om begrippen die toegepast kunnen worden in alle domeinen waar identificatie van instellingen en opleidingen een rol speelt.	Onbepaald - Vereist een inhoudelijke analyse en mapping met bestaande standaarden als HODEX, UWLR enz. In principe dient elke standaard waar identificatie van instellingen aan de orde is, bekeken te worden. Hetzelfde geldt in feite voor voorzieningen die gebruik maken van een bepaalde indeling van instellingen. Het RIO informatiemodel is het eerste model waarover op dit niveau afspraken worden gemaakt; andere modellen richten zich op specifieke sectoren of toepassingsgebieden.
Bovensectorale samenwerking	Er wordt niet expliciet gerefereerd aan principes en ontwerpkaders voor Bovensectorale samenwerking uit ROSA. Inspelen op beleidswijzigingen gebeurt nu bijvoorbeeld m.b.t. Samenwerkingsscholen: RIO wordt hierin expliciet meegenomen. Hierbij worden personen die vanuit OCW met wetgeving bezig zijn gekoppeld aan leden van de RIO-projectgroep die met het begrippenkader bezig zijn.	Compliant - Uit gesprekken met direct betrokkenen blijkt dat het basisprincipe Eenmalige registratie meervoudig gebruik binnen dit thema een basaal uitgangspunt is van het programma Doorontwikkelen BRON en daarmee van het RIO-project. Het ROSA-doel Inspelen op beleidswijzigingen, en de wijze waarop het RIO-Informatiemodel daaraan bij zou kunnen dragen, wordt in de aangeleverde documentatie niet expliciet benoemd. Toch lijkt dit, gegeven de aard van het uiteindelijke register en het verband met processen met een wettelijke grondslag, binnen het thema Bovensectorale samenwerking het belangrijkste aspect
Werkingsgebied	Onderwijsdomein - De begrippen gelden voor instellingen in alle onderwijssectoren, voor het Ministerie van OCW (in het bijzonder DUO en de Inspectie) en ook voor private partijen zoals uitgeverijen, hoewel de processen die nu in beeld zijn vooral uitwisseling tussen instellingen en overheid betreffen.	Fully conformant - Het werkingsgebied van RIO komt overeen met het meest veelomvattende werkingsgebied ‘Onderwijsdomein’ dat ROSA kent. RIO richt zich niet op werkingsgebieden buiten het onderwijsdomein.
IBP	Voor de informatie die aan de hand van het RIO-Informatiemodel zal worden vastgelegd is het uitgangspunt dat dit 'open' data is of zou kunnen zijn. Dit betekent dat er geen persoonsgegevens in het model worden vastgelegd. Het impliceert ook dat principes en ontwerpkaders op het gebied van vertrouwelijkheid en privacybescherming niet op het model van toepassing zijn. Er is een discussie gaande in een werkgroep die vanuit de Inspectie is gestart omdat die ook namen van contactpersonen wil hebben. Als het model hiermee uitgebreid wordt dan krijg je wel met vertrouwelijkheid en privacybescherming te maken. De RIO-projectgroep is overigens van mening dat dit eigenlijk niet in het model thuishoort, maar de discussie loopt. De verwachting is dat hooguit afdelingen een communicatiecontext krijgen. Vanuit de instellingen is het wenselijk dat contactgegevens losgekoppeld worden van individuen	Irrelevant - Het huidige model omvat geen persoonsgegevens, waardoor de aspecten Vertrouwelijkheid en Privacybescherming niet aan de orde zijn. Integriteit en beschikbaarheid spelen geen rol op het niveau van het model, maar worden belangrijk wanneer overgegaan wordt tot realisatie van een voorziening en 'vulling' van de gegevenssets. Mocht de scope van het model verbreed worden tot persoonsgegevens dan zal IBP wel relevant worden, en zal dat tevens impact hebben op bijvoorbeeld publicatie als (linked) open data
IAA	RIO kan een basis vormen voor identificatie van onderwijsinstellingen. Het thema IAA houdt zich vooralsnog bezig met identificatie van personen c.q. onderwijsvolgers.	Irrelevant - De scope van het thema IAA (onderwijsvolgers) en RIO (instellingen en onderwijsaanbod) kent geen overlap
Gegevensuitwisseling in de keten	Het ingebrachte betreft een informatiemodel waarvan de eerste implementaties nog moeten gaan plaatsvinden. Die implementaties zullen waarschijnlijk ook nog leiden tot wijzigingen in het model. "Niettemin achten OCW en de Projectgroep RIO het van belang dat de ontwikkeling en het beheer van het model in nauwe samenhang geschiedt met de brede onderwijssemantiek (waaronder het Kernmodel Onderwijsinformatie, KOI), zich daaraan conformeert dan wel leidt tot voorstellen voor aanvullingen/aanpassingen in die onderwijssemantiek. De registratie moet dit proces borgen." Inhoudelijke scope van het model is: scholen c.q. onderwijsinstellingen in relatie tot wat ze aanbieden en waar ze dat aanbieden. Het WIE (onderwijsaanbieder), WAT/HOE (aangeboden opleiding), WAAR (onderwijslocatie) gekoppeld aan het formele WAT (formele opleidingsaanbod) en het daarbij horende HOE (opleidingsprogrammakader). Onderwijssemantiek en het KOI vallen het meest onder het ROSA-thema Gegevensuitwisseling in de keten. Om deze reden is dit thema een van de belangrijkste voor deze architectuurscan.	Consistent - Daar waar RIO en KOI tot elkaar te herleiden zijn, is die herleiding eenduidig. De indruk bestaat echter dat nog niet alle RIO-begrippen tot het KOI herleid zijn. Omgekeerd zijn in april 2015 vanuit KOI v1.1 begrippen genoemd die naar het RIO-informatiemodel verplaatst dienden te worden. Dit is ook niet volledig gebeurd. Of alle ten tijde van KOI v1.1 voorgestelde relaties (tussen RIO en KOI) ook zijn doorgekomen is niet bepaald. Het model bevat gegevenstypen waarvan de inhoud (de gegevens zelf) eigendom zijn van enerzijds DUO en anderzijds onderwijsinstellingen. Er loopt nu een POC "RIO publiceren als Linked Open Data (LOD)". De lopende POC bestrijkt alleen de gegevens van DUO, en hun ontsluiting. In de POC-groep is ter sprake geweest dat onderwijsinstellingen geheel eigen doelstellingen kunnen hebben voor het beschikbaar stellen van hun (deel van hun RIO) data als LOD, dit op basis van door hen vastgestelde informatiebehoeften van de partijen waar zij mee te maken hebben, in hun context. DUO is daar slechts een van. Voorbeelden: andere onderwijsinstellingen, inspectie, leveranciers, uitgevers enz. Deze doelstellingen worden niet in de huidige POC bestreken, maar zullen onderdeel zijn van een volgende, bredere PoC, dat zich zal richten op het verbinden van de juridische en onderwijs werkelijkheid.
Ketenprocessen	De ambitie is dat RIO uiteindelijk werkt voor alle ketenprocessen in het onderwijs. De volgende processen zijn reeds getoetst: Toezicht Definiëren van objecten van toezicht en objecten van onderzoek in termen van wie/waar/wat Erkenning/Bekostiging De processen vinden reeds plaats en blijven bestaan, de registratie van het resultaat zal worden aangepast op het nieuwe informatiemodel OA Onderwijslicenties Examenlicenties Bekostigingslicenties Bekostigingseenheden relateren aan onderwijsinstelling, onderwijslocatie(s) en opleidingen Processen rondom informatievoorziening en -producten rekening houden met de mogelijkheden van meer en verbeterde gegevens bij beleidsinformatie. BPV-keten Bereikbaarheidsgegevens van stagecoördinatoren bij instellingen (t.b.v. leerbedrijven) Arbeidsmarktonderzoek/ doelmatigheid Afsluiten van SLA's voor gegevenslevering. Horizontale verantwoording MBO Transparant Processen bij gemeenten Handhaving leerplicht De processen Handhaving veiligheid (brandveiligheid, etc.) bij gemeenten en Verstrekken leermiddelen (digitale en fysieke levering) bij uitgeverijen zijn verkend	Fully conformant - De ambitie is dat RIO werkt voor alle ketenprocessen in het onderwijs.
Zeggenschappen en gegevenssoorten	In een sessie met de RIO-implementatiegroep bleek dat het lastig was om de zeggenschappen zoals ROSA die beschrijft te verbinden aan het RIO-informatiemodel. De nu in de wiki beschikbare beschrijvingen/definities van de zeggenschappen werden daarbij niet als eenduidig ervaren. Een andere vraag die rees is: wie bepaalt de (invulling van) zeggenschappen?	Explain - Er zijn door RIO-implementatiegroep wel zeggenschappen toegekend, maar die lijken af te wijken van de ROSA-zeggenschappen. Nadere informatie ontbreekt.
Bouwstenen en voorzieningen	Het informatiemodel komt voort uit ervaren beperkingen bij het toepassen van informatie uit het huidige BRIN in andere dan bekostiging-gerelateerde ketenprocessen. Het project spreekt bewust over een 'registratie' en niet een 'register' als het gaat over de implementatie van het model. Er is namelijk nog geen uitspraak gedaan over de vorm die zo’n registratie zou moeten hebben: een centraal register of een verzameling decentrale (onderling verbonden) registratievoorzieningen behoren beide tot de mogelijkheden.	Onbepaald - De relatie tussen BRIN en de nieuwe RIO-registratie is nog niet beschreven. De verwachte impact op bestaande processen is daarmee ook nog niet bepaald. Want er zijn nu al allerlei partijen (ook partijen die voorzieningen beheren, zoals Basispoort) die BRIN gebruiken als basis voor hun eigen processen of dienstverlening. Wanneer BRIN vervangen wordt door RIO is het de vraag wat die partijen moeten doen. Basispoort werd al genoemd, maar allerlei Leerlingadministratiesystemen gebruiken ook BRIN als basis voor hun indeling, en ze moeten ook communiceren op basis van BRIN.

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een samenhangend geheel van onderwijs, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden.

Geheel van autorisaties voor de uitvoering van een bepaalde functie.

Normatieve uitspraak die richting geeft aan het in samenhang ontwerpen en realiseren van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen.

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang wordt nagestreefd.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Een samenhangend geheel van gegevensverzamelingen en de daarbij behorende personen, procedures, processen en programmatuur alsmede de voor het informatiesysteem getroffen voorzieningen voor opslag, verwerking en communicatie.

Standaardoplossing, middel of maatregel binnen een bepaalde context. Die context kan klein of groot zijn (een organisatie, een keten, een domein, een land, of een groep daarvan). Generieke voorzieningen zijn voorzieningen die opgezet of doorontwikkeld zijn om her te gebruiken voor andere diensten.

Het werk- en denkniveau dat verwacht wordt bij deelname aan een opleiding in het non-formele onderwijs.

Het door het Ministerie van OCW erkende opleidingsniveau ten behoeve van opleidingen en vakken van alle onderwijssectoren.

Aanduiding van een kwalificerende eigenschap van een onderwijseenheid.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

De omschrijving van het functionele gebruik van een voorziening.

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang wordt nagestreefd.

Een maatregel op een bepaald ontwerpgebied, die aangeeft hoe informatiesystemen en informatieuitwisseling op dit gebied ingericht zouden moeten worden om aan de doelen en principes van ROSA te voldoen.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

De reden waarvoor persoonsgegevens moeten worden verwerkt, en die de rechtmatigheid van de verwerking bepaalt.

Het domein (organisatorisch, taakvelden) binnen de overheid waarin het element (principe, standaard, voorziening) wordt of kan worden toegepast.

Het domein (organisatorisch, taakvelden) binnen de overheid waarin het element (principe, standaard, voorziening) wordt of kan worden toegepast.

Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon.

De mate waarin uitsluitend geautoriseerde personen, programmatuur of apparatuur gebruik kunnen maken van de gegevens of programmatuur, al dan niet gereguleerd door (geautomatiseerde) procedures en/of technische maatregelen.

Het onderwerp waarover contact kan worden opgenomen met een organisatorische eenheid. 

De mate waarin gegevens worden opgeslagen volgens duurzame normen en afhankelijk van de organisatiekeuze beschikbaar gesteld aan verschillende afnemers.

De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem.

Een samenhangend geheel van gegevensverzamelingen en de daarbij behorende personen, procedures, processen en programmatuur alsmede de voor het informatiesysteem getroffen voorzieningen voor opslag, verwerking en communicatie.

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Standaardoplossing, middel of maatregel binnen een bepaalde context. Die context kan klein of groot zijn (een organisatie, een keten, een domein, een land, of een groep daarvan). Generieke voorzieningen zijn voorzieningen die opgezet of doorontwikkeld zijn om her te gebruiken voor andere diensten.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Datgene wat een onderwijsorganisatie organiseert aan onderwijsactiviteiten zowel inhoudelijk als qua aanpak.

Vaardigheidsgroei die een onderwijsdeelnemer doormaakt op verschillende onderwijskundig relevante ontwikkelingsgebieden.

Afstemming in aanbod en/of beheersing: a. tussen kennis, vaardigheden en/of houdingen; b. binnen leergebieden of vakken; c. tussen leergebieden of vakken; d. in leerlijnen of doorlopende leerlijnen.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een opleidingseenheid die door een onderwijsaanbieder aangeboden wordt in een bepaalde vorm, al dan niet op een bepaalde onderwijslocatie.

Een punt op een geografische kaart waar onderwijs wordt aangeboden.

Een plek waar onderwijs wordt aangeboden en gevolgd.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een generiek herkenbaar geheel aan processtappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartners.

Vastgelegde beoordeling van een door een onderwijsdeelnemer uitgevoerde onderwijsactiviteit.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een samenwerkingsverband tussen organisaties die naast hun eigen doelstellingen, één of meer gemeenschappelijk gekozen (of door de politiek opgelegde) doelstellingen nastreven.

De mate waarin risico's, gevaren of bedreigingen worden beheerst of geminimaliseerd om schade, letsel, verlies of negatieve gevolgen voor mensen, eigendommen, processen of systemen te voorkomen.

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

Bevoegdheid van een ketenpartner om te beslissen over een informatieobject.