Gegevensuitwisseling

Uit ROSA Wiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
ArchiMate-modellen > ROSA > Groupings > Gegevensuitwisseling
Overzicht
Type  :  IV-domein
Zie IV-domeinen voor een overzicht van alle informatievoorzieningsdomeinen


Een IV-domein biedt een 'bibliotheek' van elementen (ondersteunende processen, rollen, informatieobjecten, referentiecomponenten, ketenvoorzieningen, afspraken en standaarden) die toegepast kunnen worden om een bepaald aspect van informatievoorziening in te vullen ter ondersteuning van de verschillende ketenprocessen. De view hieronder toont de elementen in het IV-domein Gegevensuitwisseling.

Binnen het IV-domein biedt een IV-toepassingsscenario een referentiemodel van ondersteunende processen voor een specifieke toepassing in het domein, met bijbehorende referentiecomponenten, informatieobjecten en rollen. Het toepassingsscenario drukt dus uit hoe het IV-domeinmodel in een specifieke context (de 'toepassing') gerealiseerd kan worden. Voor bepaalde toepassingsscenario's zijn verschillende mogelijke inrichtingen denkbaar. Een IV-inrichtingsscenario is een referentiemodel voor een specifieke invulling van een IV-toepassingsscenario. IV-inrichtingsvarianten bestaan uit een selectie en/of configuratie van elementen uit het generieke toepassingsscenario en biedt een blauwdruk voor een concrete inrichting. Voor specifieke inrichtingsvarianten kunnen bepaalde afspraken / standaarden voorgeschreven zijn. Een IV-inrichting, ten slotte, is een herhaalbare concrete oplossing voor de invulling van een IV-inrichtingsvariant of -scenario. In een inrichting kunnen concrete ketenvoorzieningen en standaarden gepositioneerd worden.

Dit IV-domein omvat de volgende IV-toepassingsscenario's:

...de volgende IV-inrichtingsscenario's:

...de volgende IV-inrichtingsvarianten: geen

... en de volgende IV-inrichtingen:

geen
View
ROSA

Grouping Gegevensuitwisseling BusinessProcess Bepalen gegevensleveringsc- ontext Omvat de afweging of bepaalde attributen door bepaalde partijen mogen worden geleverd of afgenomen, inclusief de (technische) controle hierop door middel van, bijvoorbeeld, een OAuth-token of OSR-mandaat. (BusinessProcess) Bepalen rechtmatigheid gegevenslevering BusinessProcess Gegevens leveren BusinessProcess Gegevens ontvangen Edukoppeling omvat standaarden en afspraken voor beveiligd elektronische informatie-uitwisseling in het onderwijs. Edukoppeling is de onderwijsspecifieke variant van de overheidsbrede afspraak Digikoppeling. (Requirement) Edukoppeling Deze persistente identifiers verwijzen niet naar een fysieke plaats van een bestand op een server, maar naar een naam. (Requirement) Uniform Resource Names Het MIM-profiel voor het onderwijs is gemaakt met het voornemen om voorstellen te doen voor keuzes en uitbreidingen toe te voegen aan MIM specifiek voor het onderwijs. (Requirement) MIM-profiel onderwijs Systemen kunnen duurzaam informatie uit verschillende bronnen over hetzelfde leermiddel samenbrengen of uit elkaar halen. (Requirement) Unieke persistente identifier Het ROSA Begrippenkader beschrijft op begripsniveau het gehele onderwijsdomein, zowel de publiek/wettelijke kant als het publiek/private deel voor wat betreft architectuurbegrippen, domeinbegrippen en begrippen die de gemeenschappelijke informatievoorziening betreffen. (Requirement) ROSA Begrippenkader Eenvoudig mechanisme voor de interoperabiliteit van repositories voor de uitwisseling van metadata. (Requirement) Open Archives Initiative – Protocol f or Metadata Harvesting Een register waar door onderwijsinstellingen gecontracteerde leveranciers voor hun (SaaS) diensten aangeven wat de eindpunten zijn van door hun systemen voor diensten voor die onderwijsinstellingen. Ook landelijke en andere diensten kunnen in potentie hier hun eindpunten registreren. (ApplicationComponent) Serviceregister Een register waar scholen in aangeven dat een door hun gekozen dienstverlener in een bepaalde keten in een bepaalde rol (voor een bepaald doel) namens hun mogen deelnemen om mogelijk privacy gevoelige data te verwerken. (ApplicationComponent) Mandateringsvoorzi- ening Een voorziening waar mensen en machines semantiek van begrippen kunnen opvragen. (ApplicationComponent) Begrippenvoorzieni- ng Een systeem dat gegevens ontvangt van een ander systeem in een M2M interactie (ApplicationComponent) Gegevensafnemend systeem Een systeem dat gegevens verzend naar een ander systeem in een M2M interactie (ApplicationComponent) Gegevensleverend systeem Een voorziening die gegevens als linked data ter beschikking stelt (ApplicationComponent) Linked Data Publicatieplatform Een systeem dat webservices aanbiedt voor het implementeren van dienstverlening (ApplicationComponent) Serviceaanbiedend systeem Een systeem dat webservices aanroept (afneemt) van een andere systeem van dezelfde of een andere dienstverlener (ApplicationComponent) Serviceafnemend systeem Landelijk register voor het vastleggen en opvragen van mandaterings- en routeringsinformatie voor berichtuitwisseling binnen het onderwijs. (ApplicationComponent) Onderwijs serviceregister SURFeduhub is een voorziening om onderwijsdata veilig tussen Nederlandse mbo en ho onderwijsinstellingen te delen en wordt ingezet om vanuit ho-instellingen RIO te vullen (ApplicationComponent) SURFeduhub Alle ondersteunende processen die invulling geven aan het inrichten van gegevensinteractie. (Grouping) Inrichten gegevensinteractie Om gegevens uit te kunnen wisselen is het nodig te weten waarheen gegevens gezonden moeten worden en of hier toestemming (autorisatie) voor is. Hoe weet je dat? Een manier om dit te doen is om gebruik te maken van handmatige acties, bijvoorbeeld door het opsturen van aansluitinformatie per post, per e-mail of het ophalen uit een digitale ruimte. Deze manier is echter foutgevoelig en kostbaar omdat het menselijk handelen vereist, met name als de aansluitgegevens en/of autorisatiegegevens vaker wisselen, bijvoorbeeld omdat nieuwe versies van diensten uitkomen of er van dienstverlener wordt gewisseld. Een ander nadeel is dat bij veranderingen alle afnemers op de hoogte gesteld moeten worden. Niet alleen is dit veel werk, het vereist bovendien dienstverleners en dienstafnemers elkaar kennen, wat niet altijd wenselijk is vanuit concurrentieoogpunt. Tenslotte is een nadeel dat er moeilijk inzicht te verkrijgen is in welke diensten beschikbaar zijn en welke autorisaties er gelden. Dit bemoeilijkt onder andere hergebruik en rapportage over diensten. Een oplossing hiervoor is gebruik te maken van een centraal serviceregister, een voorziening waarin de voor uitwisselingen benodigde contactinformatie ligt opgeslagen. Een register profiteert van het uitgangspunt (principe) van eenmalige opslag en meervoudig gebruik van data. In een serviceregister kunnen partijen aansluitinformatie opslaan over hun eigen diensten en aansluitinformatie vinden van andere dienstleveranciers met wie een uitwisseling tot stand moet worden gebracht. De informatie kan technische informatie bevatten benodigd voor het kunnen verzenden van de berichten, zoals het adres (endpoint) waar een dienst gevonden kan worden of het format van de gegevens en het gebruikte profiel (bijvoorbeeld REST of SOAP), maar ook informatie over onder welke voorwaarden de dienst gebruikt kan worden. Denk aan bijvoorbeeld contractuele voorwaarden of kosten van het gebruik van een dienst. Een register kan faciliteiten bieden voor authenticatie, zodat alleen bevoegden bepaalde informatie kunnen benaderen. (Grouping) Gegevensuitwisseling met een serviceregister BusinessRole Gegevensontvanger Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context. (BusinessObject) Informatieobject Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon. (BusinessObject) Persoonsgegevens Een specifieke gebeurtenis, voorwaarde of aanvraag die het starten of activeren van een gegevenslevering initieert. (BusinessObject) Trigger voor gegevenslevering Het besluit dat bepaalde attributen door partijen mogen worden geleverd of afgenomen. (BusinessObject) Leveringsbesluit Deze svg is op 23-09-2024 20:25:11 CEST gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2024 ArchiXL. ArchiMedes 23-09-2024 20:25:11 CEST
Toon de view op ware grootte
Meer informatie
ROSA
Grouping Gegevensuitw- isseling Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon. (BusinessObject) Persoonsgege- vens Een systeem dat webservices aanroept (afneemt) van een andere systeem van dezelfde of een andere dienstverlener (ApplicationComponent) Serviceafnem- end systeem Een specifieke gebeurtenis, voorwaarde of aanvraag die het starten of activeren van een gegevenslevering initieert. (BusinessObject) Trigger voor gegevenslever- ing BusinessProcess Bepalen gegevenslever- ingscontext Omvat de afweging of bepaalde attributen door bepaalde partijen mogen worden geleverd of afgenomen, inclusief de (technische) controle hierop door middel van, bijvoorbeeld, een OAuth-token of OSR-mandaat. (BusinessProcess) Bepalen rechtmatigheid gegevenslever- ing Een voorziening waar mensen en machines semantiek van begrippen kunnen opvragen. (ApplicationComponent) Begrippenvoor- ziening Het MIM-profiel voor het onderwijs is gemaakt met het voornemen om voorstellen te doen voor keuzes en uitbreidingen toe te voegen aan MIM specifiek voor het onderwijs. (Requirement) MIM-profiel onderwijs Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context. (BusinessObject) Informatieobje- ct Een systeem dat webservices aanbiedt voor het implementeren van dienstverlening (ApplicationComponent) Serviceaanbie- dend systeem Een voorziening die gegevens als linked data ter beschikking stelt (ApplicationComponent) Linked Data Publicatieplatf- orm Landelijk register voor het vastleggen en opvragen van mandaterings- en routeringsinformatie voor berichtuitwisseling binnen het onderwijs. (ApplicationComponent) Onderwijs serviceregister Alle ondersteunende processen die invulling geven aan het inrichten van gegevensinteractie. (Grouping) Inrichten gegevensinter- actie Een register waar door onderwijsinstellingen gecontracteerde leveranciers voor hun (SaaS) diensten aangeven wat de eindpunten zijn van door hun systemen voor diensten voor die onderwijsinstellingen. Ook landelijke en andere diensten kunnen in potentie hier hun eindpunten registreren. (ApplicationComponent) Serviceregister Het besluit dat bepaalde attributen door partijen mogen worden geleverd of afgenomen. (BusinessObject) Leveringsbesl- uit Het ROSA Begrippenkader beschrijft op begripsniveau het gehele onderwijsdomein, zowel de publiek/wettelijke kant als het publiek/private deel voor wat betreft architectuurbegrippen, domeinbegrippen en begrippen die de gemeenschappelijke informatievoorziening betreffen. (Requirement) ROSA Begrippenkad- er Een systeem dat gegevens ontvangt van een ander systeem in een M2M interactie (ApplicationComponent) Gegevensafne- mend systeem SURFeduhub is een voorziening om onderwijsdata veilig tussen Nederlandse mbo en ho onderwijsinstellingen te delen en wordt ingezet om vanuit ho-instellingen RIO te vullen (ApplicationComponent) SURFeduhub BusinessProcess Gegevens leveren BusinessProcess Gegevens ontvangen BusinessRole Gegevensontv- anger Een register waar scholen in aangeven dat een door hun gekozen dienstverlener in een bepaalde keten in een bepaalde rol (voor een bepaald doel) namens hun mogen deelnemen om mogelijk privacy gevoelige data te verwerken. (ApplicationComponent) Mandaterings- voorziening Een systeem dat gegevens verzend naar een ander systeem in een M2M interactie (ApplicationComponent) Gegevensleve- rend systeem Eenvoudig mechanisme voor de interoperabiliteit van repositories voor de uitwisseling van metadata. (Requirement) Open Archives Initiative – P rotocol for Metadata Harvesting Systemen kunnen duurzaam informatie uit verschillende bronnen over hetzelfde leermiddel samenbrengen of uit elkaar halen. (Requirement) Unieke persistente identifier Deze persistente identifiers verwijzen niet naar een fysieke plaats van een bestand op een server, maar naar een naam. (Requirement) Uniform Resource Names Om gegevens uit te kunnen wisselen is het nodig te weten waarheen gegevens gezonden moeten worden en of hier toestemming (autorisatie) voor is. Hoe weet je dat? Een manier om dit te doen is om gebruik te maken van handmatige acties, bijvoorbeeld door het opsturen van aansluitinformatie per post, per e-mail of het ophalen uit een digitale ruimte. Deze manier is echter foutgevoelig en kostbaar omdat het menselijk handelen vereist, met name als de aansluitgegevens en/of autorisatiegegevens vaker wisselen, bijvoorbeeld omdat nieuwe versies van diensten uitkomen of er van dienstverlener wordt gewisseld. Een ander nadeel is dat bij veranderingen alle afnemers op de hoogte gesteld moeten worden. Niet alleen is dit veel werk, het vereist bovendien dienstverleners en dienstafnemers elkaar kennen, wat niet altijd wenselijk is vanuit concurrentieoogpunt. Tenslotte is een nadeel dat er moeilijk inzicht te verkrijgen is in welke diensten beschikbaar zijn en welke autorisaties er gelden. Dit bemoeilijkt onder andere hergebruik en rapportage over diensten. Een oplossing hiervoor is gebruik te maken van een centraal serviceregister, een voorziening waarin de voor uitwisselingen benodigde contactinformatie ligt opgeslagen. Een register profiteert van het uitgangspunt (principe) van eenmalige opslag en meervoudig gebruik van data. In een serviceregister kunnen partijen aansluitinformatie opslaan over hun eigen diensten en aansluitinformatie vinden van andere dienstleveranciers met wie een uitwisseling tot stand moet worden gebracht. De informatie kan technische informatie bevatten benodigd voor het kunnen verzenden van de berichten, zoals het adres (endpoint) waar een dienst gevonden kan worden of het format van de gegevens en het gebruikte profiel (bijvoorbeeld REST of SOAP), maar ook informatie over onder welke voorwaarden de dienst gebruikt kan worden. Denk aan bijvoorbeeld contractuele voorwaarden of kosten van het gebruik van een dienst. Een register kan faciliteiten bieden voor authenticatie, zodat alleen bevoegden bepaalde informatie kunnen benaderen. (Grouping) Gegevensuitw- isseling met een serviceregister Edukoppeling omvat standaarden en afspraken voor beveiligd elektronische informatie-uitwisseling in het onderwijs. Edukoppeling is de onderwijsspecifieke variant van de overheidsbrede afspraak Digikoppeling. (Requirement) Edukoppeling AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship AggregationRelationship Deze svg is op 23-09-2024 20:25:11 CEST gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2024 ArchiXL. ArchiMedes 23-09-2024 20:25:11 CEST


Komt voor in
Views
Relaties
Komt voor in andere modellen
Zie ook:
Details Gegevensuitwisseling
Elementtype  : Grouping
Element-id  : Id-11ba47607fcf4a7b8798280698537737
Element URI  : https://rosa.wikixl.nl/index.php/Id-11ba47607fcf4a7b8798280698537737
ArchiMate-model  : ROSA
Label  : Gegevensuitwisseling

De scope van een vertrouwensrelatie (bijvoorbeeld op keten, organisatorisch of systeemniveau).

Ga naar de pagina met de definitie van 'domein'

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

Ga naar de pagina met de definitie van 'domein'

Geheel van autorisaties voor de uitvoering van een bepaalde functie.

Ga naar de pagina met de definitie van 'rollen'

Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context.

Ga naar de pagina met de definitie van 'informatieobjecten'

Een functionele afbakening van een modulair, zelfstandig inzetbaar en vervangbaar (deel van een) systeem.

Ga naar de pagina met de definitie van 'referentiecomponenten'

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Ga naar de pagina met de definitie van 'ketenvoorzieningen'

Normatief bedoelde overeenkomst tussen ketenpartners binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Ga naar de pagina met de definitie van 'afspraken'

Vaststaand, erkend voorbeeld of model

Ga naar de pagina met de definitie van 'standaarden'

Een referentiemodel van ondersteunende processen voor een specifieke toepassing in resp. IV-domeinen en ketendomeinen, met bijbehorende referentiecomponenten, informatieobjecten en rollen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'toepassingsscenario'

Een referentiemodel van ondersteunende processen voor een specifieke toepassing in resp. IV-domeinen en ketendomeinen, met bijbehorende referentiecomponenten, informatieobjecten en rollen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'toepassingsscenario's'

Een beschrijving van een bepaalde gebeurtenis of samenhangende reeks gebeurtenissen.

Ga naar de pagina met de definitie van 'scenario'
Overgenomen van "https://rosa.wikixl.nl/index.php?title=Id-11ba47607fcf4a7b8798280698537737&oldid=110589"