Ketenprocessen

Deze pagina is vastgesteld door Architectuurraad, op 10 november 2022.
Toelichting: Wijzigingen als nieuw toegevoegde ketenprocessen of wijzigingen in bestaande ketenprocessen worden periodiek vastgesteld. Informatie hierover is bij de individuele ketenprocessen te vinden.

Net als in andere overheidsdomeinen wordt ook in het onderwijsdomein veel in ketenverband samengewerkt. Die ketensamenwerkingen vinden plaats in de context van een ketenproces of zelfs meerdere ketenprocessen. Een ketenproces kan weer bestaan uit een of meerdere ketenprocesstappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartijen. Een ketenproces biedt een generieke weergave van het ‘wat’ en ‘hoe’ in een bepaald domein. Het ‘wat’ wordt gevormd door gegevenssoorten, het ‘hoe’ door processen. In die processen zijn het de gegevenssoorten die ‘stromen’ tussen de processtappen. De gegevenssoorten zijn belangrijk omdat ze het fundament zijn van de informatiehuishouding in een ketenproces. De processen zijn belangrijk omdat ze inzicht geven in de verantwoordelijkheden die aan rollen in het ketenproces zijn toegewezen. Een ketenproces is in de ROSA zodanig gemodelleerd dat het past op diverse onderwijsdomeinen. De invulling van het ketenproces en de daaraan gerelateerde bedrijfsprocessen heeft per onderwijsdomein een nadere uitwerking, iets wat in de sectorale referentiearchitecturen een plaats heeft of zal krijgen.

Ketenprocesmodellen

Het doel van ketenprocesmodellen is om een aantal ketenprocessen in samenhang te beschrijven. De keuze voor de uitwerking en de afbakening van een ketenprocesmodel is geen exacte wetenschap. De uitwerking is grotendeels vraaggestuurd, dus als er behoefte is om meer inzicht te krijgen. De afbakening is onder meer afhankelijk of er voor bepaalde samenhangende ketenprocessen ketendiensten of afsprakenstelsels zijn of worden ontwikkeld, waarbij het voor de stakeholders duidelijk moet worden hoe die diensten en afspraken zich tot de in scope zijnde processen verhouden. Een ketenprocesmodel geeft inzicht in:

• hoe ketenprocessen zijn in detail opgebouwd (ketenprocesstappen),
• hoe ketenprocessen gerelateerd zijn met ketenprocessen die binnen en buiten het ketenprocesmodel vallen (in context)
• welke gegevenssoorten een rol spelen met name in het licht van ketensamenwerkingen en de daarin onderkende uitwisselingen,
• welke referentiecomponenten en afspraken van toepassing (kunnen) zijn.

Uitgewerkte ketenprocesmodellen zijn:

• Toetsen en examineren
• Leermiddel gebruiken
• Aanmelden en administreren onderwijsdeelname

Overzicht ketenprocessen

Hieronder zijn de ketenprocessen van het onderwijs opgenomen. Die zijn in principe generiek toepasbaar en herkenbaar voor alle onderwijsdomeinen. Ketenprocessen zijn ingedeeld in ketendomeinen om inzicht te verschaffen in de samenhang en in de afbakening ten opzichte van elkaar.

Naam	Beschrijving
Aanmelden	Het verkrijgen van de relevante gegevens van de onderwijsdeelnemer, het identificeren van de onderwijsdeelnemer om de toelaatbaarheid te beoordelen alvorens de inschrijving definitief gemaakt kan worden.
Administreren onderwijsdeelname	Het vastleggen van de inschrijvingsgegevens, of mutaties daarop, en de leerresultaten van de onderwijsdeelnemer door de onderwijsinstelling en de gedeeltelijke uitwisseling daarvan met ROD.
Administreren onderwijsresultaat	Het administreren van de onderwijsresultaten van een onderwijsdeelnemer
Bekostigen onderwijsdeelname
Erkennen van onderwijs	Het aanvragen en de behandeling van de aanvraag voor erkenningen binnen het onderwijsdomein, waarmee toestemming wordt gegeven aan een onderwijsorganisatie om onderwijs te mogen verzorgen. Erkenningen vinden plaats op niveau van onderwijsinstelling, in sommige onderwijssectoren op vestigings-/locatieniveau en op het niveau van opleidingen (afgeven licenties).
Examineren	Het organiseren, afnemen en beoordelen van een (kwalificerend) examen, examenonderdeel of exameneenheid.
Financieren van onderwijs	Het beschikbaar maken van de financiële middelen ten behoeve van de onderwijspartijen aangaande de overheidsbekostiging, subsidiëring of eigen bijdragen .
Leermateriaal ontwikkelen	Het construeren van leermateriaal en het geschikt maken van dat materiaal voor toepassing in onderwijsleersituaties.
Leermiddel aanbieden	Het samenstellen van leermiddelen voor specifieke onderwijstoepassingen en -doelgroepen.
Leermiddel gebruiken	Het ingebruiknemen van leermiddelen en het aanwenden van het leermateriaal.
Leermiddel verwerven	Het verkrijgen van een leermiddel en/of het recht om een leermiddel te gebruiken.
Leermiddel(gebruik) betalen	De afhandeling van een eventuele financiële verplichting na verwerving en/of gebruik van een leermiddel.
Monitoren doorstroom	Het uitvoeren van de controle op de doorstroom van onderwijsdeelnemers door het analyseren van de verzamelde data, en de uitkomsten te gebruiken om, waar nodig, in te grijpen of bij te stellen in het onderwijsprogramma of de onderwijsondersteuning.
Monitoren verzuim	Het verwerken van de verzuimmelding en het verzamelen en rapporteren van de gegevens van ongeoorloofd verzuim, met als doel het verzuim terug te dringen en voortijdig schoolverlaten te voorkomen.
Monitoren voortgang	Het geheel aan controles en analyses op metingen over voortgang, en het verwerken van de resultaten daaruit in de uitvoering van het onderwijs.
Opstellen normen, beleid en procedures	Het opstellen van normen, beleid en procedures rondom het verzorgen van de examinering van een onderwijsdeelnemer
Overstappen	Het verzamelen, autoriseren en overdragen van de gegevens van de onderwijsdeelnemer ten behoeve van de overstap van de onderwijsdeelnemer van latende onderwijsorganisatie naar de ontvangende onderwijsorganisatie.
Publiceren onderwijsinrichting	Het vaststellen en publiekelijk maken van het onderwijsaanbod van een onderwijsorganisatie.
Registreren onderwijsdeelnemer
Registreren onderwijsresultaat
Toetsen	Het organiseren en uitvoeren van een meting van de kennis, vaardigheden en houdingen van onderwijsdeelnemers op een bepaald moment.
Verzamelen (digitaal) portfolio	Het beschikbaar maken van een digitaal portfolio waar de onderwijsdeelnemer al zijn behaalde resultaten kan verzamelen en vastleggen.
Waarderen verworven resultaten	Het waarderen van anders verworven resultaten speelt een essentiële rol bij het vaststellen van de richtlijnen en beoordelingscriteria die nodig zijn om een objectieve evaluatie te maken van resultaten en competenties die buiten de gebruikelijke kaders zijn verworven. Dit omvat diverse contexten zoals andere landen, continenten of onderwijsinstellingen.

Een generiek herkenbaar geheel aan processtappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartners.

Een specifieke invulling van een ketenproces, waarin sprake is van het afhandelen van minimaal een ketenprocesstap in de vorm van een interactie tussen twee of meer ketenpartners.

Een generiek herkenbaar geheel aan processtappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartners.

Een te onderscheiden onderdeel van een overkoepelend ketenproces.

Een specifieke invulling van een ketenproces, waarin sprake is van het afhandelen van minimaal een ketenprocesstap in de vorm van een interactie tussen twee of meer ketenpartners.

Een natuurlijk persoon of een organisatie die een bepaalde rol heeft binnen een keten(samenwerking).

De scope van een vertrouwensrelatie (bijvoorbeeld op keten, organisatorisch of systeemniveau).

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

Een conceptueel gegevenselement dat gelezen en geschreven wordt door functies of processen in de keten.

Geheel van autorisaties voor de uitvoering van een bepaalde functie.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Afstemming in aanbod en/of beheersing: a. tussen kennis, vaardigheden en/of houdingen; b. binnen leergebieden of vakken; c. tussen leergebieden of vakken; d. in leerlijnen of doorlopende leerlijnen.

Stelsel van afspraken op juridisch, organisatorisch, financieel, communicatief, semantisch en technisch gebied, zodat partijen op een veilige en efficiënte manier kunnen samenwerken.

Een afgebakende prestatie van een persoon of organisatie (de dienstverlener), die voorziet in een behoefte van haar omgeving (de afnemers).

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Geheel van autorisaties voor de uitvoering van een bepaalde functie.

Het overbrengen van kennis, vaardigheden en attitudes met vooraf vastgelegde doelen.

Normatieve uitspraak die richting geeft aan het in samenhang ontwerpen en realiseren van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen.

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang wordt nagestreefd.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Het bekend maken van de identiteit van personen, organisaties of IT-voorzieningen.

De inschrijving van een leerling bij een school.

Vastgelegde beoordeling van een door een onderwijsdeelnemer uitgevoerde onderwijsactiviteit.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Het werk- en denkniveau dat verwacht wordt bij deelname aan een opleiding in het non-formele onderwijs.

Het door het Ministerie van OCW erkende opleidingsniveau ten behoeve van opleidingen en vakken van alle onderwijssectoren.

Een aanduiding voor een kwalificerende eigenschap van een onderwijseenheid.

Een samenhangend geheel van vakken, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden.

De goedkeuring op grond van wet- en regelgeving om onderwijs in een bepaalde vorm te mogen verzorgen.

De goedkeuring om onderwijs te geven of een examen af te nemen.

Het proces van het ontwerpen en samenstellen van een gestructureerde en valide toets, examen of evaluatiemiddel om de kennis, vaardigheden, het begrip of de prestaties van individuen op een bepaald onderwerp of domein te meten.

Materiaal dat gebruikt wordt om te leren en bestaat uit opdrachten (productie door leerling) en lesstof (door leerlingen geconsumeerd).

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

Een verzameling kenmerken waarmee een groep zich onderscheidt van andere groepen in de context van het thema identity and access management.

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Samenhangend programma van activiteiten dat de instelling organiseert, gekoppeld aan kerndoelen waar beschikbaar.

Een groep van gespecialiseerde professionals die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het ambulant begeleiden van leerkrachten en leerlingen bij het respectievelijk geven en volgen van onderwijs voor doelgroepen met specifieke beperkingen.

Alle activiteiten die nodig zijn om de deelname aan het onderwijs mogelijk te maken.

Het door het samenwerkingsverband afgesproken geheel van basis- en extra ondersteuning (onderwijsinhoudelijke en (ortho)pedagogische interventies) die binnen de ondersteuningsstructuur van de school - eventueel samen met ketenpartners - planmatig en op een overeengekomen kwaliteitsniveau worden uitgevoerd.

Een bewerking of een geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

Een vastgelegde waarneming van een onderwijsactiviteit

Het beoordelen of een kandidaat over bepaalde kennis of kunde beschikt, en het vaststellen of de kandidaat al dan niet is geslaagd.

De overgang van een leerling van de ene naar de andere andere onderwijsorganisatie in dezelfde sector, naar een samenwerkingsverband of naar een onderwijsorganisatie die vervolgonderwijs verzorgt.

Datgene wat een onderwijsorganisatie organiseert aan onderwijsactiviteiten zowel inhoudelijk als qua aanpak.

Een verzameling van werken, uitgevoerde (praktijk)opdrachten, geleverde prestaties, reflecties op de eigen competenties, cognitieve en/of persoonlijke ontwikkeling met een formatief, soms (deels) summatief karakter.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.