Handreiking voor domeinarchitectuur

Waarom deze handreiking

Door te werken in de ROSA-methodiek en gemeenschappelijk ROSA-taalgebruik kunnen betrokken experts sneller en makkelijker begrijpen waar het over gaat en met elkaar in gesprek gaan.

Dit reduceert aanzienlijk de tijd en moeite die nodig zijn als:

• er een ROSA-architectuurscan moet worden uitgevoerd;
• de ontwikkelde architectuur, standaard en/of ketenvoorziening opgenomen moeten worden in de ROSA.

Doelgroep:

• Projectleider ketenproject, architect ketenproject

Scope:

• Deze handreiking is relevant voor alle ketentrajecten in het po, vo en mbo en in voorkomende gevallen ook het ho waar sprake is van vernieuwing en wijzigingen op bestaande ketenvoorzieningen, processen, standaarden, architectuur, etc.

Aan de slag

Hoofdlijnen:

• Zorg dat het product past binnen de kaders van ROSA (architectuurscan)
• Maak de architectuurmodellen en/of views die ondersteunend zijn aan de afspraak in ArchiMate en zorg dat deze in lijn zijn met het ROSA metamodel. Aanleveren in The Open Group ArchiMate Model Exchange File Format

Ervaringen uit architectuurscans:

• Beschrijf de informatieobjecten, formuleer scherpe definities en controleer de consistentie van de relaties tussen gegevens. Maak een mapping met het KOI-model.
• Werk de zeggenschappen uit (zie dit onderwerp in ROSA).
• Besteed aandacht aan de ontwerpgebieden IAA (onder andere welke toegangsmiddelen, identiteiten), IBP (beveiliging, privacy) en gegevensuitwisseling. Zie ook deze onderwerpen in ROSA.
• Leg vast voor welke ketenprocessen en ketenprocesmodellen de afspraak wel en voor welke expliciet niet bedoeld is.
• Houd rekening met relevante standaarden en leg vast hoe deze zich verhouden met de afspraak.
• Leg vast hoe de architectuur van de afspraak zich verhoudt tot andere ontwikkelingen in het onderwijsdomein waaronder die in de ROSA zijn beschreven.
• Verwijs naar de relevante architectuurprincipes, ontwerpprincipes en ontwerpkaders en leg vast hoe die zijn ingevuld of hoe en waarom er vanaf wordt geweken ('comply or explain').
• Leg vast hoe de governance van de afspraak geregeld is (zie hieronder).

Vragen ten aanzien van governance:

• Welke (groepen van) belanghebbenden (ketenpartners) zijn er bij de afspraak betrokken en wat zijn hun belangen?
• Kennen verschillende onderdelen van de afspraak verschillende (groepen van) belanghebbenden? Welke zijn dat?
• Hoe zijn belanghebbenden betrokken bij beheer en (door)ontwikkeling van (de voor hen relevante onderdelen van) de afspraak?
• Zijn overlegstructuren en andere governance-aspecten zo ingericht dat recht gedaan wordt aan verschillen in betrokkenheid bij en dynamiek in onderdelen van de afspraak?
• Welke gerelateerde afspraken zijn er? Hoe is de afstemming met deze gerelateerde afspraken georganiseerd? (afhankelijkheden!)

Zie ook

• ROSA Architectuurscan
• ROSA metamodel
• KOI-model
• Architectuurprincipes
• Ontwerpgebieden
• Afspraken

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

definitie volgt

Een zelfstandige eenheid van informatie die betekenis heeft en daardoor bruikbaar c.q. van belang is binnen een bepaalde context.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Bevoegdheid van een ketenpartner om te beslissen over een informatieobject.

Een aspect van ketensamenwerking waarvoor naast relevante overkoepelende architectuurprincipes ook specifieke ontwerpprincipes en ontwerpkaders van toepassing zijn.

De maatregelen die nodig zijn om te voorkomen dat berichten door onbevoegden worden gewijzigd, onderschept of gelezen.

Een generiek herkenbaar geheel aan processtappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartners.

Een weergave van een toepassingsscenario waarin een afbakening plus de samenhang is uitgewerkt van een of meerdere ketenprocessen.

Normatieve uitspraak die richting geeft aan het in samenhang ontwerpen en realiseren van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen.

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang in de keten binnen een bepaald ontwerpgebied wordt nagestreefd.

Een maatregel op een bepaald ontwerpgebied, die aangeeft hoe informatiesystemen en informatieuitwisseling op dit gebied ingericht zouden moeten worden om aan de doelen en principes van ROSA te voldoen.

Een natuurlijk persoon of een organisatie die een bepaalde rol heeft binnen een keten(samenwerking).

Vaardigheidsgroei die een onderwijsdeelnemer doormaakt op verschillende onderwijskundig relevante ontwikkelingsgebieden.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.