Referentiecomponenten

Deze pagina is vastgesteld door Architectuurraad, op 10 november 2022.

Inleiding

De informatie-uitwisseling tussen organisaties wordt ondersteund met referentiecomponenten en standaarden. Een referentiecomponent is een generiek beschreven applicatie die noodzakelijk is voor informatieverwerking in de keten. Referentiecomponenten kennen verschillende implementaties in de vorm van ketenvoorzieningen.

Referentiecomponenten

Naam	Beschrijving
Aanmeldvoorziening	Een systeem waarmee individuen zich kunnen aanmelden voor een opleiding bij een onderwijsinstelling.
Administratiesysteem onderwijsdeelnemer	Virtueel administratiesysteem van een onderwijsinstelling voor het vastleggen van basisgegevens van onderwijsdeelnemers. Hiermee wordt het totaal van informatiesystemen aangeduid die een onderwijsinstelling gebruikt voor het beheren van aanmeldingen, inschrijvingen en resultaten van leerlingen.
Authenticatiemiddelenvoorziening	Voorziening waarmee Authenticatiemiddelen worden uitgegeven, ingenomen en vernietigd.
Autorisatievoorziening	Voorziening waarmee de toegang van digitale identiteiten kan worden verbreed of beperkt, d.m.v. van rechten.
Begrippenvoorziening	Een voorziening waar mensen en machines semantiek van begrippen kunnen opvragen.
Digitaal toetssysteem	Een digitaal toetssysteem is een geautomatiseerd systeem voor toets- en examenafnames.
Digitale ondertekenvoorziening	Voorziening voor het aanmaken en beheren van digitale ondertekeningen.
Federatieve toegangsvoorziening	Een voorziening die centraal digitale identiteiten (gebruikers) en toegangsrechten beheert, om zo toegang te bieden tot digitale middelen die aangesloten ketenpartijen via de voorziening beschikbaar stellen.
Gebruiksomgeving digitaal leermateriaal	Een online dienst waarbij een gebruiker o.b.v. een licentie een digitaal leermiddel kan gebruiken. Typisch wordt deze dienst ontsloten via een webbrowser en kan de gebruiksomgeving geïntegreerd worden in een onderwijsleeromgeving.
Gegevensafnemend systeem	Een systeem dat gegevens ontvangt van een ander systeem in een M2M interactie
Gegevensleverend systeem	Een systeem dat gegevens verzend naar een ander systeem in een M2M interactie
Gegevensverwerkend Systeem	Systeem met mogelijk IBP gevoelige data die verwerkt wordt en waarvoor een verwerkingsovereenkomst nodig is (zijn)
Identiteitsbeheervoorziening	Voorziening waarmee digitale identiteiten worden aangemaakt, verwerkt en eventueel vernietigd.
Identity provider	Een systeem waarmee digitale identiteiten worden aangemaakt en beheerd binnen een federatie.
Itembank	Systeem met verzameling van (verzamelingen van) items voor toetsen, oefeningen en examens, voorzien van metadata. Biedt zoek- en export functionaliteit.
Ketenidentiteitsvoorziening	Een voorziening die centraal digitale identiteiten genereert (anonieme gebruikers) om zo toegang te bieden tot digitale leermiddelen die aangesloten ketenpartijen via de voorziening beschikbaar stellen.
Learning Content Management Systeem	Een Learning Content Management Systeem (LCMS) is een systeem ten behoeve van het maken en beheren van leermateriaal (zowel door uitgevers als ook op scholen).
Leermiddelencatalogus	Een voorziening met informatie over beschikbare leermiddelen voor een bepaalde onderwijsleersituatie.
Leermiddelmarktplaats	Voorziening waarmee kopers leermaterialen (fysiek en digitaal) kunnen bestellen en laten leveren.
Leverancierspecifieke leermiddelencatalogus	Een leermiddelencatalogus met informatie over leermiddelen van één leverancier.
Linked Data Publicatieplatform	Een voorziening die gegevens als linked data ter beschikking stelt
Mandateringsvoorziening	Een register waar scholen in aangeven dat een door hun gekozen dienstverlener in een bepaalde keten in een bepaalde rol (voor een bepaald doel) namens hun mogen deelnemen om mogelijk privacy gevoelige data te verwerken.
Metadataharvester	Zorgt voor het verzamelen en aggregeren van metadata van educatieve content
Metadatarepository educatieve content	Database met metadata over educatieve content (zowel digitale als fysieke content). De database kan worden ontsloten met een Leermiddelencatalogus en toegevoegd worden middels een Metadataharvester.
Opleidingsbeheerstysteem	Een systeem dat verzamelde informatie over opleidingsaanbod van verschillende onderwijsinstellingen bevat.
Overkoepeldende leermiddelencatalogus	Een leermiddelencatalogus waarin informatie is samengebracht over leermiddelen van meerdere leveranciers.
Planning- en roostersysteem	Planning van inzet van middelen (zoals medewerkers), voor (onderwijs-)activiteiten, al dan niet gekoppeld aan onderwijsdeelnemers.
Regionaal platform (overstapdossier)	Een systeem waarbij het overstapdossier van een leerling wordt bijgehouden in het kader van passend onderwijs.
Registratie onderwijsdeelnemers	Een wettelijke registratie van gegevens van onderwijsdeelnemers.
Registratie onderwijserkenningen	Een wettelijke registratie van gegevens die relevant zijn voor erkennig en accreditering van onderwijs.
Registratie onderwijsinrichting	Een wettelijke registratie van gegevens over onderwijsinrichting die relevant zijn voor erkennig en accreditering van onderwijs.
Registratie onderwijspersoneel	Een wettelijke registratie van onderwijspersoneel Er zijn meerdere voorzieningen die dit implementeren, zie bv Zie bv https://ambtenarensalaris.nl/kennisbank/onderwijs/wat-is-het-lerarenregister/ maar ook https://www.schoolleidersregisterpo.nl/
Registratie onderwijsresultaten	Een wettelijke registratie van onderwijsresultaten
Registratie verzuim onderwijsdeelnemers	Een wettelijke registratie van verzuim onder onderwijsdeelnemers. Dit is het verzuimloket (?)
Registratie vrijstellingen en vervangende leerplicht	Een wettelijke registratie van vrijstellingen en vervangende leerplicht De Wet op het onderwijstoezicht art. 24h bepaalt dat er een 'Register vrijstellingen en vervangende leerplicht' is. DUO beheert dit en maakt het beschikbaar voor gemeenten als het 'Verzuimloket'.
SSI-dienst	Een virtuele voorziening voor het ondersteunen van Self-Sovereign-Identity (SSI) services. Met self-sovereign identity (SSI) heeft de gebruiker de mogelijkheid om unieke identificatoren te maken en te beheren alsook om identiteit data op te slaan. In een self-sovereign identity aanpak kunnen gebruikers hun eigen identiteit maken en beheren, zonder dat ze afhankelijk zijn van een centrale autoriteit.
Serviceaanbiedend systeem	Een systeem dat webservices aanbiedt voor het implementeren van dienstverlening
Serviceafnemend systeem	Een systeem dat webservices aanroept (afneemt) van een andere systeem van dezelfde of een andere dienstverlener
Serviceregister	Een register waar door onderwijsinstellingen gecontracteerde leveranciers voor hun (SaaS) diensten aangeven wat de eindpunten zijn van door hun systemen voor diensten voor die onderwijsinstellingen. Ook landelijke en andere diensten kunnen in potentie hier hun eindpunten registreren.
Verantwoordingsvoorziening	Een voorzieningstype die een vorm van verplicht verantwoorden ondersteund.

Een functionele afbakening van een modulair, zelfstandig inzetbaar en vervangbaar (deel van een) systeem.

Een functionele afbakening van een modulair, zelfstandig inzetbaar en vervangbaar (deel van een) systeem.

Een samenwerkingsverband tussen organisaties die naast hun eigen doelstellingen, één of meer gemeenschappelijk gekozen (of door de politiek opgelegde) doelstellingen nastreven. Deze ketenpartners zijn zelfstandig, maar zijn ook afhankelijk van elkaar waar het gaat om het bereiken van de gezamenlijke doelstellingen.

Software die als een online dienst wordt aangeboden.

Een opleidingseenheid die door een onderwijsaanbieder aangeboden wordt in een bepaalde vorm, al dan niet op een bepaalde onderwijslocatie.

Een samenhangend geheel van vakken, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Standaardoplossing, middel of maatregel binnen een bepaalde context. Die context kan klein of groot zijn (een organisatie, een keten, een domein, een land, of een groep daarvan). Generieke voorzieningen zijn voorzieningen die opgezet of doorontwikkeld zijn om her te gebruiken voor andere diensten.

Een instrument voor het meten van iemands kennis en vaardigheden (praktische vaardigheden en houdingen) die door middel van leren en/of onderwijs op een of ander vakgebied zijn verworven.

Een afgebakende prestatie van een persoon of organisatie (de dienstverlener), die voorziet in een behoefte van haar omgeving (de afnemers).

De goedkeuring op grond van wet- en regelgeving om examerns af te nemen.

De goedkeuring op grond van wet- en regelgeving om onderwijs in een bepaalde vorm te mogen verzorgen.

De goedkeuring om onderwijs te geven of een examen af te nemen.

Materiaal dat gebruikt wordt om te leren en bestaat uit opdrachten (productie door leerling) en lesstof (door leerlingen geconsumeerd).

Leverancier van software die in de 'cloud' draait.

Een partij die conform hetgeen daarover in het Afsprakenstelsel is vastgelegd één of meer rollen vervult binnen het Netwerk voor Elektronische Toegangsdiensten.

De persoon of organisatie die voorziet in het leveren van een afgebakende prestatie (dienst) aan haar omgeving (de afnemers).

Geheel van autorisaties voor de uitvoering van een bepaalde functie.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Een bewerking of een geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

Het overbrengen van kennis, vaardigheden en attitudes met vooraf vastgelegde doelen.

Persoon die primair of voortgezet onderwijs volgt.

De manier waarop extra ondersteuning voor leerlingen wordt georganiseerd zodat ze op een eigen manier en tempo kennis kunnen opdoen. Het is geen aparte schoolsoort.

Standaardoplossing, middel of maatregel binnen een bepaalde context. Die context kan klein of groot zijn (een organisatie, een keten, een domein, een land, of een groep daarvan). Generieke voorzieningen zijn voorzieningen die opgezet of doorontwikkeld zijn om her te gebruiken voor andere diensten.