Release notes ROSA (periode 17-10-2024 / 30-01-2025)
| Terug naar | Release notes |
Release notes ROSA (periode 17-10-2024 / 30-01-2025) De aanpassingen en voorstellen zijn in het QA-team van 3 december 2024 en 16 januari 2025 besproken en goedgekeurd.
Epic 011 - Ketenprocesmodel Toepassen leermiddelen completeren en afstemmen
Zie: https://rosa.wikixl.nl/index.php/Toepassen_leermiddelen Dit ketenprocesmodel bestaat al enige tijd en is eerder al beoordeeld geweest. Er ontbraken echter nog een aantal beschrijvingen bij de verschillende onderdelen waardoor een formele vaststelling nog niet heeft plaatsgevonden. De ontbrekende beschrijvingen zijn nu toegevoegd.
- Resultaat: Bij de volgende elementen zijn de ontbrekende beschrijvingen toegevoegd:
- Ketenprocesstappen: Construeren leermateriaal, Publiceren leermateriaal, Publiceren leermiddel (https://rosa.wikixl.nl/index.php/Toepassen_leermiddelen#Ketenprocesstappen)
- Rollen: Leermateriaalontwikkelaar, Leermateriaalaanbieder, Leermiddelbetaler, Leermiddelbesteller (https://rosa.wikixl.nl/index.php/Toepassen_leermiddelen#Per_rol)
- Applicatieservices (onderdeel van Referentiecomponenten): Items construeren, Metadata leermiddel registreren, Metadata leermiddelen harvesten, Metadata leermiddelen aggregeren, Leermiddel zoeken, Bestelling afhandelen, Leermateriaal afspelen (https://rosa.wikixl.nl/index.php/Toepassen_leermiddelen#Referentiecomponenten)
- Toelichting: De wijzigingen zijn vastgesteld in de Architectuurraad van 30-01-2025. Epic wordt hiermee afgesloten.
Epic 016 – IV-domein IAM uitwerken
Uitgaande van de metamodelaanpassing voor scenario’s (zie: Aanpassingen die niet onder een Epic vallen: ROSA Metamodel – verdieping scenario’s) heeft de werkgroep Toegang de inhoud en opzet van de pagina’s van het IV-domein IAM herzien. Zowel inhoudelijk, qua volgorde als de navigatiestructuur zijn die pagina’s nu opnieuw uitgewerkt. Bovendien is in de ROSA ook de navigatie naar de verschillende pagina’s van de IV-domeinen grondig herzien. Het resultaat is in het QA-team op 16 januari beoordeeld en daarin zijn nog een aantal aanpassingen voorgesteld die daarna nog zijn doorgevoerd. Het resultaat daarvan is nog eens beoordeeld door de Kerngroep Toegang.
- Resultaat: Navigatie
- De navigatiestructuur van IV-domeinen in de overzichtsfiguur op hoofdpagina en in de linkernavigatiebalk.
- Aanpassingen in inhoud en structuur overzichtspagina IV-domeinen (https://rosa.wikixl.nl/index.php/IV-domeinen)
- Op overzichtspagina IV-domeinen wordt de hiërarchie uit het metamodel nog eens getoond plus de generieke uitleg per scenario.
- Op de overzichtspagina IV-domeinen zijn de generieke doelen opgenomen.
- Resultaat: Aanpassingen op de pagina’s IV-domein IAM
- De onderlinge samenhang tussen de scenario’s zijn gevisualiseerd (https://rosa.wikixl.nl/index.php/IV-domein_IAM#Scenario's).
- Pagina IAM is opgesplitst, zodat er een aparte view met de diverse scenario's inclusief hun relaties wordt getoond.
- Overzicht van alle elementen wordt zowel in een view als via tabellen gegeven (https://rosa.wikixl.nl/index.php/IV-domein_IAM#Overzicht)
- In de structuur van IV-domeinen, IV-procesmodellen,IV -inrichtingsscenario's, IV-inrichtingssjablonen en IV-inrichtingen wordt nu steeds op de detailpagina een kruimelpad getoond, zodat je in één blik weet waar in de hiërarchie je bent en hoe je terug kan gaan.
- Toelichting: De wijzigingen in de navigatie en in de opzet/structuur van de IV-domeinen zijn vastgesteld in de Architectuurraad van 30-01-2025. NB De inhoud van de pagina’s van het IV-domein IAM is nog niet helemaal afgerond, daar wordt nog aan gewerkt door de werkgroep Toegang. Streven is om ook de inhoud van de pagina’s van dit IV-domein in de eerstvolgende AR te laten vaststellen. De opzet en structuur die is vastgesteld wordt ook doorgevoerd voor de andere IV-domeinen (ook al zijn die inhoudelijk nog niet zover uitgewerkt als IAM).
Epic 036 - Ketenprocesmodel Administreren en monitoren resultaten / Waarderen van ontwikkeling
Oorspronkelijk was in het ketenprocesmodel, dat eerst Resultaten in het onderwijs heette, ook het hele stuk van waarderen van onderwijs en diplomeren en certificeren voorzien, maar bij nader inzien leverde dat allerlei ongewenste effecten op (qua relaties, qua rollen etc.), zodat besloten is om er twee ketenprocesmodellen van te maken nl. Administreren en monitoren resultaten en Waarderen van ontwikkeling. Het ene gaat echt over het administratie-, verwerkings- en monitoringsproces van resultaten die binnen lopende leer- en onderwijsprocessen worden behaald en de andere meer over processen die daar op voortborduren met het oog op andere doelen (denk aan toelating, inschrijving, solliciteren). Belangrijk is het onderscheid tussen de informatieobjecten leerresultaat en onderwijsresultaat. Daar waar ‘leerresultaten’ nog geen objectieve waarde vertegenwoordigen maar juist input zijn voor het monitoren van het leerproces enerzijds en het beoordelen anderzijds, vormen ‘onderwijsresultaten’ de input voor allerlei aanpalende processen waaronder het opbouwen van het portfolio (denk ook aan microcredentials) door de onderwijsdeelnemer en voor het bepalen van de voortgang in de leerroute (“studievoortgang”), maar ook in de context voor het proces diplomeren en certificeren. Het detailmodel weerspiegelt in feite een soort van cyclus waarbij het “microniveau” (leerproces) en het “macroniveau” (leerroute) met elkaar verbinden zijn middels de resultaten.
In het context-model van Administreren en monitoren resultaten zijn de relaties te zien die er met meerdere contexten (al of niet reeds uitgewerkte ketenprocesmodellen) vanuit dit ketenprocesmodel bestaan. Dat zijn er veel (een van de redenen om het ook als apart ketenprocesmodel uit te werken), waaronder ook het andere nieuwe ketenprocesmodel Waarderen van ontwikkeling. Er zijn twee nieuwe contexten Opstellen beleid en kaders en Leren geïntroduceerd (beide werknamen) omdat er een placeholder nodig was voor de herkomst van informatieobjecten als ‘referentiekader’ en ‘leerresultaat’. Het informatieobject ‘referentiekader’ is ook een placeholder, als we verder in deze context gaan duiken en het gaan uitwerken tot een ketenprocesmodel dan zou hier nog wel wat meer fijnmazigheid in aangebracht kunnen worden.
In het ketenprocesmodel Waarderen van ontwikkeling is naast het Formaliseren van onderwijsresultaten (waaronder het daadwerkelijk certificeren en diplomeren valt) ook het Waarderen van verworven resultaten (het vaststellen van de waarde van een bepaalde certificering/diploma, bijvoorbeeld het werk dat Nuffic doet bij internationale diploma’s) opgenomen. Bij het proces ‘Formaliseren van onderwijsresultaten’ gaat het niet alleen om examens en de diplomering ervan, maar ook om het certificeren van op zichzelf staande onderwijsresultaten (denk aan het afsluiten van een keuzedeel in het mbo, een minor in het ho en Cambridge Engels in het vo). De waardedocumenten die uit het formaliseren voortkomen kunnen onder meer input voor het ketenproces Waarderen verworven resultaten. Dat leidt tot een resultaatverklaring die gebruikt kan worden bijvoorbeeld om te bepalen of iemand vrijstelling kan krijgen voor een examen of voor een deel van een opleiding/leerroute.
- Resultaat
- Toelichting: De wijzigingen zijn vastgesteld in de Architectuurraad van 30-01-2025. Epic wordt hiermee afgesloten.
Epic 010 (reopened) – Ketenprocesmodel Toetsen en examineren
Deze epic was afgesloten omdat het ketenprocesmodel door de Architectuurraad op 27 juni 2024 was vastgesteld. Door de uitwerking van het ketenprocesmodellen onder Epic 036 (zie hierboven) werd echter duidelijk dat er een sterke verwevenheid was met die ketenprocesmodellen en Toetsen en examineren en dat aanpassingen in dat laatste ketenprocesmodel nodig waren om alle modellen onderling consistent te houden. Met name de positionering van ‘leerresultaat’ en ‘onderwijsresultaat’ irt ‘toetsresultaat’ klopte niet meer met de laatste inzichten die zijn opgedaan. Een ‘leerresultaat’ werd in het bestaande model direct in de ketenprocesstap Formaliseren toetsresultaat verwerkt en leidde tot een ‘onderwijsresultaat’, terwijl net als bij het ketenproces Administreren resultaten er eerst een ‘leerresultaat’ zou moeten worden vastgelegd (in ketenprocesstap Vastleggen leerresultaat) en dat leidt tot het informatieobject ‘vastgelegd leerresultaat’. Dit fungeert dan als input voor het beoordelen/formaliseren. De vraag was of dat zo in het ketenproces Toetsen moest worden verwerkt of dat er voor deze stappen dit niet in het ketenproces Toetsen wordt opgenomen maar hiervoor de ketenprocesstappen in Administreren leerresultaten moeten volgen. Via het contextmodel kan dat ook inzichtelijk worden gemaakt. Er is gekozen voor het laatste.
- Resultaat: https://rosa.wikixl.nl/index.php/Toetsen_en_examineren
- De ketenprocesstap Formaliseren toetsresultaat is verwijderd.
- Een ‘toetsresultaat’ als gevolg van de ketenprocesstap Afnemen van toets is een specialisatie van ‘leerresultaat’ en vormt input voor het ketenproces Administreren resultaten (onderdeel van een ander ketenprocesmodel nl. Administreren en monitoren resultaten).
- Idem dito geldt dit voor de ‘normering’ die uit de ketenprocesstap Beoordelen toetsafname komt. Deze vormt input (samen met de informatieobjecten ‘referentiekader’ en ‘leerresultaat’) voor de ketenprocesstap Formaliseren leerresultaat.
- Het ‘onderwijsresultaat’ dat uit de ketenprocesstap Formaliseren leerresultaat volgt, vormt weer input voor het ketenproces Examineren (in de ketenprocesstap Bepalen examenuitslag)
- Toelichting: De wijzigingen zijn vastgesteld in de Architectuurraad van 30-01-2025. Epic is hiermee afgesloten. NB Het voordeel van deze aanpassingen is dat Toetsen daarmee weliswaar een verbijzondering vormt van Uitvoeren leeractiviteit maar dat de uitkomst (het ‘toetsresultaat’ en de beoordeling ervan) hetzelfde generieke proces doorloopt als die van andere resultaten die in andere leerprocessen worden geboekt. Het nadeel is dat je hiervoor dus wel in twee ketenprocesmodellen moet kijken als je de hele procesflow van Toetsen wilt beschouwen en zelfs in drie als je in geval van examens ook met diplomeren te maken hebt. Bij DUO in het kader van staatsexamens is dit bijvoorbeeld het geval. Met de recente aanpassing in het metamodel ten aanzien van scenario’s (zie: Aanpassingen die niet onder een Epic vallen: ROSA Metamodel – verdieping scenario’s) is daar echter nu een mouw aan te passen. Afgesproken in de Architectuurraad van 30-01-2025 is om een nieuwe epic (#037) op te voeren waarin een keteninrichtingsscenario wordt opgesteld waarin de hele flow van een staatsexamen in 1 model wordt uitgewerkt.
Wijzigingen die niet onder een Epic vallen
ROSA Metamodel – verdieping scenario’s
Zowel bij de uitwerking van het IV-domein IAM als bij het opstellen van het proces “onderwijs volgen bij meerdere onderwijsaanbieders” liep het ROSA Beheerteam aan tegen issues om deze uitwerkingen in te passen in het ROSA Metamodel. In beide gevallen was een aanpassing van de gelaagdheid van ketendomeinen en IV-domeinen gewenst om aan die issues invulling te geven. Hierbij is als uitgangspunt genomen dat de gelaagdheid voor deze domeinen identiek zou moeten zijn. Aan het metamodel worden aan beide domeinen nu 4 lagen onderkend te weten:
- Domeinen: Ketendomeinen en IV-domeinen
- Toepassingsscenario’s: Ketenprocesmodellen en IV-procesmodellen
- Inrichtingsscenario’s: Keteninrichtingsscenario’s en IV-inrichtingsscenario’s
- Inrichtingssjablonen: Keteninrichtingssjablonen en IV-inrichtingssjablonen
- Inrichtingen: Ketensamenwerkingen en IV-inrichtingen
Ten opzichte van het oude model verdwijnen de Toepassingspatronen (worden nu ingevuld door de inrichtingsscenario’s en inrichtingsvarianten).
- Resultaat: https://rosa.wikixl.nl/index.php/ROSA_metamodel#Scenario's
- Toelichting: De aanpassingen waren reeds inhoudelijk vastgesteld door de Architectuurraad op 17 oktober 2024. De aanpassingen zijn daarna in de ROSA wiki doorgevoerd. Het resultaat ervan is apart beoordeeld door het QA-team op 16 januari 2025 en daarna definitief vastgesteld in de Architectuurraad van 30-01-2025. NB De verdieping van de scenario’s heeft ook effect op de navigatie en de structuur van de IV-domeinen in de ROSA Wiki (zie Epic 016 hierboven).