Alfabetisch overzicht ROSA Begrippenkader

Deze pagina is vastgesteld door Standaardisatieraad, op 8 december 2022.
Toelichting: Het ROSA Begrippenkader is als afspraak vastgesteld door de Standaardisatieraad, de verschillende iteraties (nieuwe sets, grote aanpassingen) van het ROSA Begrippenkader worden incrementeel vastgesteld. Zie daarvoor veld Status per begrip.

Toelichting op ROSA Begrippenkader

Een begrippenkader beschrijft een bepaald domein van de werkelijkheid (de ‘universe of discourse’). Voor wat betreft het ROSA Begrippenkader is dat het gehele onderwijsdomein, zowel de publiek/wettelijke kant (inschrijvingen, bekostiging, verzuim etc.) als het publiek/private deel (leermiddelen, toetsen etc.). Die beschrijving geschiedt door middel van de binnen het gekozen domein gehanteerde begrippen en hun relaties tot elkaar. Doel is dat de actoren binnen het domein elkaar begrijpen en één taal spreken. Het begrippenkader wordt in eerste instantie opgesteld voor gebruik door mensen en niet direct voor machine-to-machine-doeleinden. Een begrippenkader biedt een uniforme “analistentaal” enerzijds en anderzijds is dit het startpunt bij het opstellen van modellen, specificaties etc. van begrippen waarover reeds eerder nagedacht is en waarover consensus bestaat om die uiteindelijk toe te passen in digitale gegevensuitwisselingen. Waarbij overigens altijd ruimte moet zijn voor uitbreiding en contextspecifieke invulling.

Het ROSA Begrippenkader bevat drie typen begrippen:

• Domeinbegrippen: Begrippen die worden gebruikt om het beschouwde domein te beschrijven: begrippen die de inhoud vormen van onze communicatie. Je zou kunnen zeggen dat het begrippen zijn die gaan over het WAT: dat wat we met elkaar uitwisselen cq waar we over “praten”
• GIV-begrippen: Begrippen gericht op het inrichten van de gemeenschappelijke informatievoorziening (giv). Met andere woorden, begrippen die gaan over het HOE: hoe wisselen we met elkaar uit; denk aan begrippen in relatie tot beveiliging, toegang, m2m-gegevensuitwisseling, mandatering etc. 
• Architectuurbegrippen: Begrippen die architectuurmodellen toelichten.

Zoeken en filteren kan via de pagina ROSA Begrippenkader (doorzoeken)

Begrippen doorzoeken

Hieronder volgt de alfabetische opsomming van alle begrippen in het ROSA Begrippenkader. Klik op een begrip voor detailinformatie.

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

passend onderwijs

Onderwijsbeleid dat streeft naar het bieden van geschikt onderwijs voor elke onderwijsdeelnemer ongeacht achtergrond, mogelijkheden of beperkingen.

patroon (toepassingspatroon)

Herhaalde opeenvolging van één of meer ondersteunende processen waarmee standaardoplossingen worden geboden.

personeelsbeleid

Geheel aan strategieën, processen en praktijken binnen een organisatie die gericht zijn op het aantrekken, behouden, ontwikkelen en effectief inzetten van personeel.

personeelsgeleding van de medezeggenschapsraad (PMR) 

Deel van de medezeggenschapsraad bestaande uit personeelsleden van een onderwijsorganisatie.

persoonsgegevens

Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon.

pki-overheidscertificaat

Door de overheid uitgegeven certificaat dat de betrouwbaarheid van informatie-uitwisseling via websites of andere gegevensuitwisseling waarborgt.

plaatsing

Het formele proces waarmee onderwijsdeelnemers worden toegewezen aan een specifiek organisatieonderdeel binnen een onderwijsorganisatie (onderwijsaanbieder, groep, klas) of een onderwijsprogramma.

plan do check act-cyclus (PDCA-cyclus) 

Een managementmethode die wordt gebruikt voor continue verbetering van processen, producten en diensten.

plan van scholen

Een overzicht van nieuw op te richten onderwijsaanbieders in een gemeente.

plusklas

Speciaal onderwijsprogramma binnen het reguliere basisonderwijs dat is ontworpen om onderwijsdeelnemers met uitzonderlijke intellectuele capaciteiten en/of talenten extra uitdaging en verdieping te bieden.

point-to-point

De directe uitwisseling tussen twee endpoints, op basis van een protocol en zonder andere schakels.

point-to-point-beveiliging

Beveiliging van de transportlaag door middel van de toepassing van een tweezijdige transport security layer.

portaal

Een applicatie die gebruikers naar andere applicaties of diensten doorverwijst.

portfolio

Verzameling van werken, uitgevoerde (praktijk)opdrachten, geleverde prestaties, reflecties op de eigen competenties, cognitieve en/of persoonlijke ontwikkeling van een onderwijsdeelnemer, met een formatief, soms (deels) summatief karakter.

principe

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang wordt nagestreefd.

privaatrechtelijke rechtspersoon met een wettelijke taak

Rechtspersoon die persoonsgegevens mag verwerken wanneer de rechtsgrond voorspelbaar is op grond van een wettelijke taak.

privaatrechtelijke rechtspersoon zonder wettelijke taak

Rechtspersoon die persoonsgegevens mag verwerken mits een van de limitatief genoemde grondslagen zoals genoemd in artikel 6 AVG van toepassing zijn.

privacy-protocol

Een type protocol dat duidelijk dient te maken met welk doel persoonsgegevens worden verwerkt, wie voor welke acties met betrekking tot persoonsgegevens verantwoordelijk is, wanneer sprake is van gezamenlijke verantwoordelijkheid en hoe invulling wordt gegeven aan de materiële vereisten uit privacy wet- en regelgeving zoals de informatieplicht, de rechten van de betrokkene, beveiliging en het bewaren en vernietigen van persoonsgegevens.

privacybijsluiter

Een bijlage bij de Model Verwerkersovereenkomst waarin de instructies voor de verwerking van persoonsgegevens van de onderwijsinstelling aan de verwerker staan beschreven.

privacyconvenant

Het stelsel van afspraken die scholen en aanbieders van digitale diensten met elkaar maken, waarbij iedereen de afspraken op dezelfde manier uitlegt.

privacyreglement

Formele set van regels en richtlijnen binnen een organisatie dat de maatregelen, procedures en voorschriften beschrijft met betrekking tot het verzamelen, gebruiken, opslaan en delen van persoonlijke informatie van individuen.

privacyreglement samenwerkingsverband passend onderwijs

Privacyreglement met betrekking tot alle persoonsgegevens van onderwijsdeelnemers die in het kader van de activiteiten van een samenwerkingsverband worden verwerkt.

professioneel statuut

Overzicht van de afspraken gemaakt over de wijze waarop de zeggenschap van leraren en docenten wordt georganiseerd.

profiel _{Context: ICT} 

Een specifieke invulling van een set van koppelvlakstandaarden die een groep functionele eisen invult.

profiel _{Context: Curriculum} 

Samenhangend onderwijsprogramma in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs met verplichte en facultatieve vakken, gericht op globale sectoren van werk en opleiding.

profielwerkstuk (PWS) 

In de bovenbouw van het voortgezet onderwijs te vervaardigen schriftelijke uiteenzetting over een bepaald onderwerp door een leerling over vakken uit het gekozen profiel.

programma van toetsing en afsluiting (pta) 

Curriculumdocument waarin het bevoegd gezag van een school de inrichting van het schoolexamen beschrijft.

protocol

Een set van regels en afspraken voor de representatie van data, signalering, authenticatie en foutdetectie, nodig voor het verzenden van informatie tussen systemen.

proxy

Een module die de specificaties en vereisten vertaalt van een bepaald domein naar specificaties en vereisten van geharmoniseerde domein (en vice versa) om interoperabiliteit en vertrouwen tussen domeinen te bereiken.

proxy-model

Binnen het canvas een oplossing voor multilaterale interoperabiliteit tussen domeinen.

pseudonimisering

Het verwerken van persoonsgegevens op zodanige wijze dat de persoonsgegevens niet meer aan een specifieke betrokkene kunnen worden gekoppeld zonder dat aanvullende gegevens worden gebruikt, op voorwaarde dat deze aanvullende gegevens apart worden bewaard en technische en organisatorische maatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat de persoonsgegevens niet aan een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon worden gekoppeld.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

De scope van een vertrouwensrelatie (bijvoorbeeld op keten, organisatorisch of systeemniveau).

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

De inschrijving van een leerling bij een school.

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

Een instrument voor het meten van iemands kennis en vaardigheden (praktische vaardigheden en houdingen) die door middel van leren en/of onderwijs op een of ander vakgebied zijn verworven.

De gegevensuitwisseling tussen systemen onderling zonder menselijke tussenkomst.

Het geheel van mensen, middelen en maatregelen, gericht op de informatiebehoefte van het onderwijs.

De maatregelen die nodig zijn om te voorkomen dat berichten door onbevoegden worden gewijzigd, onderschept of gelezen.

Het proces dat beschrijft hoe een gebruiker toegang krijgt tot een bepaalde dienst of gerechtigd is een bepaalde actie uit te voeren.

Het leggen door de dienstafnemer van een relatie tussen een dienst en een dienstverlener, opdat de dienstverlener voor deze dienst namens de dienstafnemer kan optreden.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Herhaalde opeenvolging van één of meer ondersteunende processen waarmee standaardoplossingen worden geboden.

Proces dat invulling geeft aan ondersteunende functies vanuit IV-domeinen om ketenprocessen te ondersteunen.

Een publiekrechtelijke (zoals overheidsorganen) of privaatrechtelijke rechtspersoon.

Een zelfstandig orgaan binnen een onderwijsinstelling, dat bestaat uit vertegenwoordigers van zowel ouders als personeel (zoals leraren en ondersteunend personeel) met als doel om inspraak en medezeggenschap te bieden aan ouders en personeel bij besluitvorming en beleidsvorming op schoolniveau.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Door de overheid uitgegeven certificaat dat de betrouwbaarheid van informatie-uitwisseling via websites of andere gegevensuitwisseling waarborgt.

Waardedocument dat krachtens wet of Algemene Maatregel van Bestuur dan wel erkenning door een organisatie, het formele bewijs is van het door een onderwijsdeelnemer met succes afgerond hebben van (een deel van) een opleiding.

De mate waarin de organisatie zich voor de informatievoorziening kan verlaten op een informatiesysteem.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Samenhangend geheel van onderwijsactiviteiten dat een onderwijsaanbieder organiseert, waar beschikbaar gekoppeld aan onderwijsdoelen.

Een afgebakende prestatie van een persoon of organisatie (de dienstverlener), die voorziet in een behoefte van haar omgeving (de afnemers).

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een set van regels en afspraken voor de representatie van data, signalering, authenticatie en foutdetectie, nodig voor het verzenden van informatie tussen systemen.

Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf.

Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf.

Vooraf omschreven door een onderwijsdeelnemer uit te voeren onderwijsactiviteit.

Vaardigheidsgroei die een onderwijsdeelnemer doormaakt op verschillende onderwijskundig relevante ontwikkelingsgebieden.

Afstemming in aanbod en/of beheersing: a. tussen kennis, vaardigheden en/of houdingen; b. binnen leergebieden of vakken; c. tussen leergebieden of vakken; d. in leerlijnen of doorlopende leerlijnen.

Alle informatie over een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon.

Een bewerking of een geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

De reden waarvoor persoonsgegevens moeten worden verwerkt, en die de rechtmatigheid van de verwerking bepaalt.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

De persoon op wie persoonsgegevens betrekking hebben.

Het proces waarbij persoonlijke gegevens op een veilige en onherstelbare manier worden verwijderd, gewist of vernietigd, zodat ze niet langer kunnen worden hersteld of gebruikt.

Informatie die in de vorm van een bestand kan worden meegestuurd met een inhoud van een bericht.

Een bewerking of een geheel van bewerkingen met betrekking tot persoonsgegevens of een geheel van persoonsgegevens, al dan niet uitgevoerd via geautomatiseerde procedés, zoals het verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiden of op andere wijze ter beschikking stellen, aligneren of combineren, afschermen, wissen of vernietigen van gegevens.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een natuurlijke persoon of rechtspersoon, een overheidsinstantie, een dienst of een ander orgaan die/ dat ten behoeve van de verwerkingsverantwoordelijke persoonsgegevens verwerkt.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

De persoon of organisatie die voorziet in het leveren van een afgebakende prestatie (dienst) aan haar omgeving (de afnemers).

Bevoegdheid van een ketenpartner om te beslissen over een informatieobject.

Professionele onderwijsbegeleider die verantwoordelijk is voor het instrueren en begeleiden van onderwijsdeelnemers binnen een formeel onderwijskader.

Professionele onderwijsbegeleider die verantwoordelijk is voor het instrueren en begeleiden van onderwijsdeelnemers binnen een formeel onderwijskader.

Standaard die beschrijft hoe gegevensuitwisseling op een koppelvlak moet verlopen.

Onderdeel van het geheel aan kennis, vaardigheden en houdingen dat via onderwijs aan leerlingen wordt aangeboden.

Een opleidingseenheid die door een onderwijsaanbieder aangeboden wordt in een bepaalde vorm, al dan niet op een bepaalde onderwijslocatie.

Een samenhangend geheel van onderwijs, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden.

Persoon die primair of voortgezet onderwijs volgt.

Een specifieke invulling van een set van koppelvlakstandaarden die een groep functionele eisen invult.

Samenhangend onderwijsprogramma in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs met verplichte en facultatieve vakken, gericht op globale sectoren van werk en opleiding.

De rechtspersoon waarop een keurmerk of erkenning als onderwijsverzorgende organisatie betrekking heeft.

De rechtspersoon die formeel verantwoordelijk is voor het onderwijs dat door een onderwijsverzorgende organisatie wordt aangeboden.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Afsluitend onderdeel van het eindexamen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs, dat wordt ingericht door de scholen en beschreven staat in het Programma van toetsing en afsluiting.

Het vermogen van organisaties (en hun processen en systemen) om effectief en efficiënt informatie te delen met hun omgeving.

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.