Alfabetisch overzicht ROSA Begrippenkader

Deze pagina is vastgesteld door Standaardisatieraad, op 8 december 2022.
Toelichting: Het ROSA Begrippenkader is als afspraak vastgesteld door de Standaardisatieraad, de verschillende iteraties (nieuwe sets, grote aanpassingen) van het ROSA Begrippenkader worden incrementeel vastgesteld. Zie daarvoor veld Status per begrip.

Toelichting op ROSA Begrippenkader

Een begrippenkader beschrijft een bepaald domein van de werkelijkheid (de ‘universe of discourse’). Voor wat betreft het ROSA Begrippenkader is dat het gehele onderwijsdomein, zowel de publiek/wettelijke kant (inschrijvingen, bekostiging, verzuim etc.) als het publiek/private deel (leermiddelen, toetsen etc.). Die beschrijving geschiedt door middel van de binnen het gekozen domein gehanteerde begrippen en hun relaties tot elkaar. Doel is dat de actoren binnen het domein elkaar begrijpen en één taal spreken. Het begrippenkader wordt in eerste instantie opgesteld voor gebruik door mensen en niet direct voor machine-to-machine-doeleinden. Een begrippenkader biedt een uniforme “analistentaal” enerzijds en anderzijds is dit het startpunt bij het opstellen van modellen, specificaties etc. van begrippen waarover reeds eerder nagedacht is en waarover consensus bestaat om die uiteindelijk toe te passen in digitale gegevensuitwisselingen. Waarbij overigens altijd ruimte moet zijn voor uitbreiding en contextspecifieke invulling.

Het ROSA Begrippenkader bevat drie typen begrippen:

• Domeinbegrippen: Begrippen die worden gebruikt om het beschouwde domein te beschrijven: begrippen die de inhoud vormen van onze communicatie. Je zou kunnen zeggen dat het begrippen zijn die gaan over het WAT: dat wat we met elkaar uitwisselen cq waar we over “praten”
• GIV-begrippen: Begrippen gericht op het inrichten van de gemeenschappelijke informatievoorziening (giv). Met andere woorden, begrippen die gaan over het HOE: hoe wisselen we met elkaar uit; denk aan begrippen in relatie tot beveiliging, toegang, m2m-gegevensuitwisseling, mandatering etc. 
• Architectuurbegrippen: Begrippen die architectuurmodellen toelichten.

Zoeken en filteren kan via de pagina ROSA Begrippenkader (doorzoeken)

Begrippen doorzoeken

Hieronder volgt de alfabetische opsomming van alle begrippen in het ROSA Begrippenkader. Klik op een begrip voor detailinformatie.

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

landelijk doelgroepenmodel

Strategische benadering waarmee onderwijsorganisaties in een land de diversiteit van hun leerlingenpopulatie systematisch in kaart brengen teneinde hen in te delen in verschillende doelgroepen op basis van vergelijkbare onderwijsbehoeften, achtergronden, leerstijlen of prestatieniveaus, zodat het onderwijsaanbod, de instructie en de ondersteuning kan worden aangepast aan de specifieke behoeften van elke doelgroep.

leerdoel (doel)

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

leergebied

Geheel aan kennis, vaardigheden en houdingen van verschillende vakken die zoveel mogelijk in samenhang worden beschreven.

leerlijn

a) Met betrekking tot de onderwijsinhoud: beredeneerde opeenvolging van doelen en inhouden in tijd en moeilijkheidsgraad. b) Met betrekking tot de leerling: route die een leerling volgt door de onderwijsinhoud van een sector, schoolsoort of leerweg.

leerling

Persoon die primair of voortgezet onderwijs volgt.

leerlingadministratiesysteem (LAS) 

Een applicatie die specifiek is ontworpen voor het beheren en registreren van administratieve gegevens met betrekking tot leerlingen in onderwijsinstellingen.

leerlingbegeleider

Een medewerker die onderwijsdeelnemers in het primair en voortgezet onderwijs begeleidt bij onderwijszaken, persoonlijke ontwikkeling en welzijn die niet direct met het vakonderwijs te maken hebben maar meer van algemene aard zijn.

leerlingbespreking (rapportbespreking)

Bespreking door de leerkrachten en/of docenten en/of begeleiders van een onderwijsdeelnemer in het primair en voortgezet onderwijs van zijn/haar (cognitieve) vorderingen en persoonlijke ontwikkeling.

leerlingcommunicatie

Communicatie met onderwijsdeelnemers in het primair en voortgezet onderwijs in het kader van het onderwijs dat zij volgen en de zorg en begeleiding die zij van de onderwijsaanbieder ontvangen.

leerlingdossier

Verzameling gegevens van onderwijsdeelnemers die wordt bijgehouden in de leerlingadministratie van een onderwijsinstelling.

leerlingengeleding van de medezeggenschapsraad (LMR) 

Groep leden van de medezeggenschapsraad in het primair en voortgezet onderwijs met een gemeenschappelijk belang bestaande uit onderwijsdeelnemers.

leerlingenraad (leerlingcommissie, leerlingparlement)

Democratisch gekozen vertegenwoordigende groep onderwijsdeelnemers van een onderwijsaanbieder van voortgezet onderwijs die de belangen van de deelnemers behartigt en die participeert in de besluitvorming op organisatieniveau.

leerlingenstatuut

Formeel document dat de rechten, plichten, gedragsregels en verwachtingen vastlegt van onderwijsdeelnemers van een onderwijsorganisatie in het primair of voortgezet onderwijs.

leerlingenvervoer

Vervoer voor onderwijsdeelnemers die niet zelfstandig naar hun onderwijslocatie kunnen reizen.

leerlingvolgsysteem (LVS) 

Een instrument dat wordt gebruikt in het onderwijs om de voortgang en ontwikkeling van individuele en groepen van leerlingen op systematische wijze te volgen en te registreren.

leerlingvoortgangsinformatie

Informatie over de ontwikkeling van het onderwijsproces van onderwijsdeelnemers in het primair en voortgezet onderwijs.

leermateriaal (onderwijsmateriaal)

Materiaal dat naar vorm en inhoud is gericht op informatieoverdracht in onderwijsleersituaties.

leermiddel

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

leermiddelenlijst

Een overzicht van de leermiddelen die een onderwijsdeelnemer in een bepaalde periode nodig heeft.

leeropdracht (opdracht)

Vooraf omschreven door een onderwijsdeelnemer uit te voeren onderwijsactiviteit.

leerplankader

Geheel van afspraken vanuit een gedeelde visie die betrekking hebben op de inhoud en vorm van het curriculum.

leerproces

Proces waarmee onderwijsdeelnemers informatie opslaan, kennis verwerven en – door denken en (herhaalde) ervaring – houding en gedrag ontwikkelen..

leerresultaat (resultaat)

Vastgelegde beoordeling van een door een onderwijsdeelnemer uitgevoerde onderwijsactiviteit.

leerroute

Weg die een onderwijsdeelnemer langs leerlijnen door het onderwijs aflegt om een opleiding af te ronden.

lesstof

Geheel van onderwerpen, inhoud, materialen, concepten en leerdoelen die worden gepresenteerd en onderwezen in een onderwijsleersituatie omvattende alles wat de onderwijsdeelnemers moeten leren, begrijpen en beheersen tijdens een bepaalde periode van instructie.

licentie

De goedkeuring om onderwijs te geven of een examen af te nemen.

logistieke dienstverlener

Een organisatie die faciliteert bij de verzending en ontvangst van berichten.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

De scope van een vertrouwensrelatie (bijvoorbeeld op keten, organisatorisch of systeemniveau).

Beredeneerde en samenhangende clustering van inhouden als onderdeel van een leergebied of vak.

De inschrijving van een leerling bij een school.

Een product dat is samengesteld uit onderwijsmateriaal en dat onder bepaalde condities verkregen en gebruikt kan worden.

Een instrument voor het meten van iemands kennis en vaardigheden (praktische vaardigheden en houdingen) die door middel van leren en/of onderwijs op een of ander vakgebied zijn verworven.

De gegevensuitwisseling tussen systemen onderling zonder menselijke tussenkomst.

Het geheel van mensen, middelen en maatregelen, gericht op de informatiebehoefte van het onderwijs.

De maatregelen die nodig zijn om te voorkomen dat berichten door onbevoegden worden gewijzigd, onderschept of gelezen.

Het proces dat beschrijft hoe een gebruiker toegang krijgt tot een bepaalde dienst of gerechtigd is een bepaalde actie uit te voeren.

Het leggen door de dienstafnemer van een relatie tussen een dienst en een dienstverlener, opdat de dienstverlener voor deze dienst namens de dienstafnemer kan optreden.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een verzameling kenmerken waarmee een groep zich onderscheidt van andere groepen in de context van het thema identity and access management.

Datgene wat een onderwijsorganisatie organiseert aan onderwijsactiviteiten zowel inhoudelijk als qua aanpak.

Een verzameling kenmerken waarmee een groep zich onderscheidt van andere groepen in de context van het thema identity and access management.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Persoon die primair of voortgezet onderwijs volgt.

Onderdeel van het geheel aan kennis, vaardigheden en houdingen dat via onderwijs aan leerlingen wordt aangeboden.

Afstemming in aanbod en/of beheersing: a. tussen kennis, vaardigheden en/of houdingen; b. binnen leergebieden of vakken; c. tussen leergebieden of vakken; d. in leerlijnen of doorlopende leerlijnen.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Persoon die primair of voortgezet onderwijs volgt.

Bij wet geregeld opleidingstraject voor onderwijsdeelnemers.

Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Vaardigheidsgroei die een onderwijsdeelnemer doormaakt op verschillende onderwijskundig relevante ontwikkelingsgebieden.

Bespreking door de leerkrachten en/of docenten en/of begeleiders van een onderwijsdeelnemer in het primair en voortgezet onderwijs van zijn/haar (cognitieve) vorderingen en persoonlijke ontwikkeling.

Professionele onderwijsbegeleider die verantwoordelijk is voor het instrueren en begeleiden van onderwijsdeelnemers binnen een formeel onderwijskader.

Professionele onderwijsbegeleider die verantwoordelijk is voor het instrueren en begeleiden van onderwijsdeelnemers binnen een formeel onderwijskader.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een onderwijsgerelateerde organisatie met het aanbieden van onderwijs als doel.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een zelfstandig orgaan binnen een onderwijsinstelling, dat bestaat uit vertegenwoordigers van zowel ouders als personeel (zoals leraren en ondersteunend personeel) met als doel om inspraak en medezeggenschap te bieden aan ouders en personeel bij besluitvorming en beleidsvorming op schoolniveau.

Democratisch gekozen vertegenwoordigende groep onderwijsdeelnemers van een onderwijsaanbieder van voortgezet onderwijs die de belangen van de deelnemers behartigt en die participeert in de besluitvorming op organisatieniveau.

Democratisch gekozen vertegenwoordigende groep onderwijsdeelnemers van een onderwijsaanbieder van voortgezet onderwijs die de belangen van de deelnemers behartigt en die participeert in de besluitvorming op organisatieniveau.

Een partij die conform hetgeen daarover in het Afsprakenstelsel is vastgelegd één of meer rollen vervult binnen het Netwerk voor Elektronische Toegangsdiensten.

Een organisatie die onderwijs aanbiedt en verzorgt en regelt dat aan de gestelde randvoorwaarden wordt voldaan.

Een punt op een geografische kaart waar onderwijs wordt aangeboden.

Een plek waar onderwijs wordt aangeboden en gevolgd.

Materiaal dat naar vorm en inhoud is gericht op informatieoverdracht in onderwijsleersituaties.

Benodigdheden bestemd voor gebruik binnen het onderwijs.

Vooraf omschreven door een onderwijsdeelnemer uit te voeren onderwijsactiviteit.

Het aanleren van kennis, vaardigheden en attitudes om vooraf vastgelegde doelen na te streven.

Gestructureerde activiteit die invulling geeft aan de onderwijstijd van een onderwijsprogramma.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Samenhangend geheel van plannen en praktijken ten aanzien van visie, doelen, inhouden, toetsing, leeractiviteiten, leeromgeving, groeperingsvorm, leertijd, rol van de leraar, en leermiddelen.

Vastgelegde beoordeling van een door een onderwijsdeelnemer uitgevoerde onderwijsactiviteit.

Oordeel van een onderwijsprofessional over het onderwijskundig functioneren van een onderwijsdeelnemer.

a) Met betrekking tot de onderwijsinhoud: beredeneerde opeenvolging van doelen en inhouden in tijd en moeilijkheidsgraad. b) Met betrekking tot de leerling: route die een leerling volgt door de onderwijsinhoud van een sector, schoolsoort of leerweg.

Een opleidingseenheid die door een onderwijsaanbieder aangeboden wordt in een bepaalde vorm, al dan niet op een bepaalde onderwijslocatie.

Een samenhangend geheel van onderwijs, gericht op de verwezenlijking van welomschreven doelstellingen op het gebied van kennis, inzicht en vaardigheden.

Doel dat beschrijft wat leerlingen tijdens hun onderwijsloopbaan zouden moeten bereiken.

Onderzoek naar de kennis of kundigheden van een onderwijsdeelnemer die naar een graad of een betrekking dingt of tot een onderwijsorganisatie of een hoge onderwijsniveau toegelaten wenst te worden.

Een publiekrechtelijke (zoals overheidsorganen) of privaatrechtelijke rechtspersoon.

Een informatiedrager waarmee gegevens van een bron via een aanbieder aan een ontvanger worden overgedragen.