Hoofdpagina

Deze pagina is vastgesteld door Architectuurraad, op 20 april 2023.

Onderstaande afbeelding is doorklikbaar naar de verschillende onderdelen van de ROSA. De afbeelding is gebaseerd op de indeling van het ROSA metamodel. De onderdelen van deze afbeelding komen ook terug in de navigatiebalk aan de linkerzijde. De ROSA wordt regelmatig bijgewerkt. Zie de release notes voor een overzicht van wijzigingen in een bepaalde periode, en het werkvoorraadoverzicht voor een overzicht van onderhanden werk. Voor de ROSA is een beheerproces uitgewerkt. Voor de verschillende onderdelen van de ROSA gelden spelregels voor de uitwerking. Uw eigen ideeën en bijdragen zijn van harte welkom; meedoen aan de ROSA is een open proces.

Waarom hebben we de ROSA?

Net als in de rest van de wereld is in het onderwijs één ding zeker: alles verandert. Beleid en regelgeving wijzigen, de visie op het onderwijs krijgt andere accenten, onderwijsmethoden evolueren, de arbeidsmarkt stelt andere eisen. Technische ontwikkelingen scheppen bovendien meer mogelijkheden voor digitale vormen van onderwijs, voor samenwerking en elektronische gegevensuitwisseling op allerlei gebied.

Het is daarom wenselijk dat de organisaties in het onderwijsdomein zich makkelijk kunnen aanpassen aan de wijzigende omstandigheden. Dat kunnen ze niet alleen. Beleid moet aansluiten bij uitvoering. De taken van de uitvoeringsorganisaties en scholen moeten op elkaar aansluiten. De doorlopende leerlijn van de onderwijsdeelnemer moet geborgd worden over partijen en sectoren heen.

Scholen, de overheid en derden werken in toenemende mate samen in ketens om veranderingen en gemeenschappelijke doelen en uitdagingen het hoofd te bieden. Om de samenwerking tussen deze organisaties te optimaliseren is een goede informatie-uitwisseling essentieel. De kennis hoe dit te realiseren moet gedeeld kunnen worden en toegankelijk worden.

Voor samenwerking is het nodig om inzicht te hebben in wat er speelt en om afspraken te maken. Essentieel hierbij is een gezamenlijke visie op de gewenste eindsituatie. Nog belangrijker is het groeipad naar de gewenste eindsituatie. Elke organisatie en elke ketensamenwerking heeft een ander vertrekpunt en zal daarom een eigen groeipad naar de gewenste eindsituatie hebben. De ROSA is bedoeld om als ketenreferentiearchitectuur hier invulling aan te geven.

Missie van de ROSA

De ROSA is gericht op het bevorderen van samenwerking tussen ketenpartners op het vlak van informatievoorziening binnen de werkingsgebieden van het onderwijsdomein en tussen die werkingsgebieden.

De ROSA is beschrijvend en voorschrijvend. Beschrijvend om partijen snel inzicht te verschaffen wat er reeds bestaat in het onderwijs op het vlak van de informatievoorziening. Voorschrijvend om richting te geven en kaders te kunnen stellen.

De ROSA levert daarmee het fundament op voor onder meer (bestuurlijke) afsprakenstelsels en voor startarchitecturen.

Hoe vult de ROSA die missie in?

Het bevorderen van de samenwerking wordt op een aantal manieren ingevuld:

• De ROSA fungeert als gids in het onderwijs als het gaat om het vinden van relevante architectuurconcepten als doelen, principes, kaders en modellen en andere artefacten zoals ketenprocessen, ketenvoorzieningen en ketensamenwerkingen.
• De ROSA geeft de samenhang weer tussen concepten en andere artefacten.
• De ROSA maakt inzichtelijk wat er speelt ten aanzien van de informatie-uitwisseling en de randvoorwaarden en afspraken die daarvoor gelden.
• De ROSA maakt gebruik van een modulaire architectuuraanpak, waarbij expertwerkgroepen (onder andere fungerend onder Edustandaard) invulling geven aan deze modules maar waarbij wel is geborgd dat deze modules op elkaar aansluiten.
• De ROSA werkt actief samen met de verschillende sectorale referentiearchitecturen en sectorarchitecturen aan de samenhang tussen deze referentiearchitecturen.
• De ROSA zorgt voor verbinding tussen diverse (keten)initiatieven in het onderwijs doordat die initiatieven gebruikmaken van de ROSA en/of baseren zich op (onderdelen uit) de ROSA.

De ROSA helpt organisaties bij het bepalen van de gewenste situatie en het groeipad hier naar toe. Een van de grootste uitdagingen hierbij is om alleen relevante informatie aan te bieden. De ROSA wiki biedt daarom selectiemogelijkheden. Hiermee is het mogelijk om bij de start van een project snel vast te stellen welke onderdelen en kaders relevant zijn voor dit project.

Op wie richt de ROSA zich?

De ROSA richt zich als ketenreferentiearchitectuur voor het onderwijsdomein op alle onderwijssectoren en op (onderwijs)sectoroverstijgende aspecten van informatievoorziening. Centraal staat de gegevensuitwisseling tussen functies/partijen en de invulling daarvan. Daarom is de ROSA primair gericht op die groep gebruikers die hier in eerste instantie mee aan de slag moet gaan. De beoogde gebruikers van de ROSA zijn onder meer architecten, analisten, product owners en ontwikkelaars (bij zowel publieke als private partijen in het onderwijs) alsmede ook de beheerders van doelarchitecturen en sectorale referentiearchitecturen.

Een publiekrechtelijke (zoals overheidsorganen) of privaatrechtelijke rechtspersoon.

Een organisatie die door een onderwijsbestuur is ingesteld voor het verzorgen van onderwijs.

Een sectoroverstijgende leerlijn.

Een natuurlijk persoon die deelneemt aan een onderwijsactiviteit om zich kennis, vaardigheden en attitudes eigen te maken.

Een samenwerkingsverband tussen organisaties die naast hun eigen doelstellingen, één of meer gemeenschappelijk gekozen (of door de politiek opgelegde) doelstellingen nastreven.

Gewenst resultaat van ketensamenwerkingen en ketenvoorzieningen vanuit het perspectief van de wensen van de samenleving, de burgers en bedrijven.

Overeenkomst binnen een bepaalde context over de inrichting en het toepassen van bepaalde voorzieningen en/of standaarden.

Een publiekrechtelijke (zoals overheidsorganen) of privaatrechtelijke rechtspersoon.

Een specifieke invulling van een ketenproces en daarbinnen ketenprocesstappen, waarbij er sprake is van een vorm van gegevensuitwisseling (interactie) tussen twee of meer ketenpartners ter ondersteuning van het afhandelen van het ketenproces cq de ketenprocesstap.

Een natuurlijk persoon of een organisatie die een bepaalde rol heeft binnen een keten(samenwerking).

Het domein (organisatorisch, taakvelden) binnen de overheid waarin het element (principe, standaard, voorziening) wordt of kan worden toegepast.

Stelsel van afspraken op juridisch, organisatorisch, financieel, communicatief, semantisch en technisch gebied, zodat partijen op een veilige en efficiënte manier kunnen samenwerken.

Normatieve uitspraak waarmee consistentie en samenhang wordt nagestreefd.

Een generiek herkenbaar geheel aan processtappen waarbinnen er sprake is van ketensamenwerking tussen twee of meer ketenpartners.

Een organisatie-overstijgend informatiesysteem dat deel uitmaakt van of ondersteuning biedt aan een ketensamenwerking, dat deel uitmaakt van een patroon dat een ondersteunend proces realiseert of dat ondersteuning biedt aan een bedrijfsproces of eigen voorziening.

Een specifieke invulling van een ketenproces en daarbinnen ketenprocesstappen, waarbij er sprake is van een vorm van gegevensuitwisseling (interactie) tussen twee of meer ketenpartners ter ondersteuning van het afhandelen van het ketenproces cq de ketenprocesstap.

Afstemming in aanbod en/of beheersing: a. tussen kennis, vaardigheden en/of houdingen; b. binnen leergebieden of vakken; c. tussen leergebieden of vakken; d. in leerlijnen of doorlopende leerlijnen.

Een samenwerkingsverband tussen organisaties die naast hun eigen doelstellingen, één of meer gemeenschappelijk gekozen (of door de politiek opgelegde) doelstellingen nastreven.